ตะเกียงดินเผา

ตะเกียงดินเผา

เผยแพร่เมื่อ 26-02-2017 ผู้ชม 2,792

[16.4880015, 99.520214, ตะเกียงดินเผา ]

ชื่อโบราณวัตถุ : ตะเกียงดินเผา
แบบศิลปะ : สมัยทวารวดี
ชนิด : ดินเผา
ขนาด : มีขนาด ยาว 10.5 เซนติเมตร
อายุสมัย : ราวพุทธศตวรรษที่ 12-16
ลักษณะ : ตะเกียงดินเผาพบจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองโบราณไตรตรึงษ์เมื่อ พ.ศ.2527 เนื้อภาชนะค่อนข้างหยาบ ขึ้นรูปด้วยมือ รูปทรงตะเกียงนี้ประกอบด้วย 2 ส่วน คือ ส่วนลำตัวซึ่งมีลักษณะกลมคล้ายถ้วย ส่วนนี้เป็นส่วนที่ถูกซ่อมต่อเติมขึ้นมาใหม่ เนื่องจากของเดิมแตกหายไป และอีกส่วนหนึ่งเป็นส่วนพวยของตะเกียง ส่วนปลายของพวยทำเป็นรูปทรงคล้ายถ้วยขนาดเล็ก ประโยชน์ใช้สอยของตะเกียงไว้สำหรับใส่น้ำมันตามไฟเพื่อให้แสงสว่าง ตะเกียงดินเผาลักษณะนี้ได้พบอยู่ทั่วไปตามชุมชนโบราณสมัยทวารวดีในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา เช่น เมืองพระประโทน จังหวัดนครปฐม เมืองคูบัว จังหวัดราชบุรี แหล่งโบราณคดีบ้านท่าแค จังหวัดลพบุรี เมืองโบราณบ้านคูเมือง อำเภออินทร์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี เมืองบน (โคกไม้เดน) อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์ เป็นต้น โดยสันนิษฐานว่าน่าจะได้รับแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์มาจากรูปแบบตะเกียงโรมันสำริดที่พบจากแหล่งโบราณคดีพงตึก อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี นอกจากนี้บริเวณทางภาคใต้ของประเทศอินเดียในแคว้นอานธระ ยังพบตะเกียงดินเผาในลักษณะเช่นเดียวกันนี้ ตะเกียงดินเผาที่ค้นพบจากแหล่งโบราณคดีในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาดังที่กล่าวไปแล้วข้างต้น อาจเป็นของที่พ่อค้าอินเดียเคยนำเข้ามาใช้ เป็นหลักฐานที่แสดงถึงการติดต่อระหว่างกลุ่มคนที่อาศัยอยู่ในชุมชนที่เคยเป็นเมืองท่าสมัยทวารวดีกับชาวอินเดียซึ่งเป็นกลุ่มคนที่มาจากดินแดนโพ้นทะเล อย่างไรก็ตาม ตะเกียงดินเผาที่ค้นพบจากเมืองโบราณไตรตรึงษ์คงมิได้เป็นหลักฐานที่แสดงถึงการติดต่อกับชาวอินเดียโดยตรง แต่น่าจะเป็นการติดต่อผ่านชุมชนในลุ่มน้ำเจ้าพระยาอีกทอดหนึ่ง โดยสะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของบ้านเมืองในลุ่มแม่น้ำปิงตอนล่างในการเป็นชุมชนที่ตั้งอยู่บนเส้นทางคมนาคมสมัยโบราณ และเป็นชุมทางการค้าที่สำคัญมาตั้งแต่ก่อนสมัยสุโขทัย
ประวัติ : พบที่เมืองโบราณไตรตรึงษ์ บ้านวังพระธาตุ ตำบลไตรตรึงษ์ อำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร
สถานที่จัดแสดง : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชร

ภาพโดย :   http://www.virtualmuseum.finearts.go.th/kamphaengphet

คำสำคัญ : ตะเกียงดินเผา

ที่มา : http://www.virtualmuseum.finearts.go.th/kamphaengphet

รวบรวมและจัดทำข้อมูล : กาญจนา จันทร์สิงห์


สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ มาหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร. (2560). ตะเกียงดินเผา . สืบค้น 25 เมษายน 2567, จาก https://arit.kpru.ac.th/ap/local/?nu=pages&page_id=315&code_db=DB0004&code_type=K0004

Facebook Twitter LINE Linkedin

PDF

https://arit.kpru.ac.th/ap2/local/?nu=pages&page_id=315&code_db=610012&code_type=01

Google search

Mic

หลวงพ่อโตพระพุทธรูปปางมารวิชัย

หลวงพ่อโตพระพุทธรูปปางมารวิชัย

หลวงพ่อโตพระพุทธรูปปางมารวิชัย ขนาด กว้าง 2.70 เมตร สูง 3.30 เมตร อายุสมัย สุโขทัย พุทธศตวรรษที่ 20 วัสดุที่ทำ อิฐ ฉาบปูน  ประวัติพระพุทธรูปองค์นี้ ลักษณะพระพักตร์รูปไข่ พระขนงโก่ง พระนาสิกโด่ง พระเนตรเรียวเล็กเหลือบต่ำ พระโอษฐ์บาง พระกรรณทั้งสองข้างยาว ปลายงอนออก เม็ดพระศกเป็นก้นหอย พระอุษณีษะเป็นรูปมะนาวตัด พระรัศมีเป็นรูปเปลวเพลิง ครองจีวรห่มเฉียงแบบพระองค์ ชายสังฆาฏิจรดพระนาภี ปลายเป็นลายเขี้ยวตะขาบ ขัดสมาธิราบ ประทับนั่งบนอาสนาดอกบัว

เผยแพร่เมื่อ 03-04-2019 ผู้เช้าชม 929

หลวงพ่ออุโมงค์ วัดสว่างอารมณ์

หลวงพ่ออุโมงค์ วัดสว่างอารมณ์

หลวงพ่ออุโมงค์ พระพุทธรูปสมัยเชียงแสน องค์มหึมา พบที่วัดสว่างอารมณ์ กำแพงเพชร หลวงพ่ออุโมงค์ เป็นพระพุทธรูปสำคัญที่สุดองค์หนึ่งในจังหวัดกำแพงเพชร ศิลปะเชียงแสน สิงห์สาม สร้างราวพุทธศักราช 1700-1800 มีข้อสันนิษฐานมากมาย ว่าท่านเสด็จมาอยู่ในกำแพงเพชรได้อย่างไร เพราะกำแพงเพชร มิได้อยู่ในสมัยเชียงแสน ข้อสันนิษฐานที่พิสดาร คือ เมื่อคราวพระเจ้าชัยศิริ โอรสของพระเจ้าพรหมมหาราช อพยพผู้คน มาตั้งเมืองแปบ เขตเมืองกำแพงเพชร ในราวพุทธศักราช 1600 อาจจะนำหลวงพ่ออุโมงค์มาเป็นมิ่งขวัญด้วย แต่พุทธลักษณะน่าจะเป็นเชียงแสนสิงห์หนึ่ง (อาจจะบูรณปฏิสังขรณ์ภายหลัง ทำให้พุทธลักษณะเปลี่ยนไป)

 

เผยแพร่เมื่อ 20-04-2020 ผู้เช้าชม 2,179

โอ่งสังคโลก

โอ่งสังคโลก

โอ่งสังคโลก ศิลปะสุโขทัย (พุทธศตวรรษที่ 19 - 20) พบที่ วัดช้าง (วัดนาควัชรโสภณ) อำเภอเมืองกำแพงเพชร  มีขนาด สูง 105 เซนติเมตร ปากกว้าง 34 เซนติเมตร

เผยแพร่เมื่อ 08-03-2017 ผู้เช้าชม 4,828

เศียรพระพรหมปูนปั้น

เศียรพระพรหมปูนปั้น

เศียรพระพรหมปูนปั้น ศิลปะสมัยอยุธยา (พุทธศตวรรษที่21) พบที่วัดพระเเก้ว จังหวัดกำแพงเพชร

เผยแพร่เมื่อ 09-03-2017 ผู้เช้าชม 983

ไหดินเผาเคลือบสีน้ำตาล

ไหดินเผาเคลือบสีน้ำตาล

ไหดินเผาเคลือบสีน้ำตาล  ศิลปะอยุธยา (พุทธศตวรรษที่ 20-22)  พบที่วัดอาวาสใหญ่ จังหวัดกำเเพงเพชร

เผยแพร่เมื่อ 11-03-2017 ผู้เช้าชม 1,672

พระพุทธรูปทรงเครื่องปางป่าเลไลยก์

พระพุทธรูปทรงเครื่องปางป่าเลไลยก์

พระพุทธรูปทรงเครื่องปางป่าเลไลยก์ ศิลปะรัตนโกสินทร์ (พุทธศตวรรษที่ 24-25) 

เผยแพร่เมื่อ 08-03-2017 ผู้เช้าชม 2,653

โถพร้อมฝา

โถพร้อมฝา

โถพร้อมฝา  ศิลปะสุโขทัย (พุทธศตวรรษที่ 20) นายอาจ รักษ์มณี อดีตผู้ว่าราชการจังหวัด มอบให้

เผยแพร่เมื่อ 18-03-2017 ผู้เช้าชม 902

มกรสังคโลก

มกรสังคโลก

มกรสังคโลก ศิลปะสุโขทัย (พุทธศตวรรษที่ 20-22) ที่วัดอาวาสใหญ่ อำเภอเมือง จังหวัดกำแพงเพชร

 

    

  

เผยแพร่เมื่อ 08-03-2017 ผู้เช้าชม 3,078

เทวรูปพระอิศวร

เทวรูปพระอิศวร

พระอิศวร หรือ พระศิวะ เทพเจ้าที่สำคัญของศาสนาพราหม์ -ฮินดู พระอิศวรคือเทพแห่งการประสาทพร เทพแห่งพิธีบวงสรวง เทพแห่งเสียงเพลงการร่ายรำ ทรงเป็นผู้บำบัดอาการเจ็บป่วยและขจัดปัดเป่าทุกข์ ทรงมีความกรุณายิ่งกว่าปวงเทพทั้งหลาย เทวรูปพระอิศวรจึงเป็นประติมากรรมชั้นพิเศษสุดที่ทรงคุณค่าแสดงถึงความเชื่อความศรัทธาของบรรพบุรุษ ในด้านประวัติศาสตร์และประติมากรรม การหล่อโลหะในสมัยโบราณ อีกทั้งเป็นที่เคารพของชาวกำแพงเพชรตั้งแต่ในอดีตจนถึงปัจจุบัน เป็นระยะเวลากว่า 510 ปีมาแล้ว

เผยแพร่เมื่อ 17-01-2020 ผู้เช้าชม 3,088

กระปุกลายคราม

กระปุกลายคราม

กระปุกลายคราม ศิลปะจีน สมัยรัชกาลวงศ์หมิง ราวต้น (พุทธศตวรรษที่ 22) พบที่บริเวณเมืองไตรตรึงษ์ จังหวัดกำเเพงเพชร

เผยแพร่เมื่อ 27-02-2017 ผู้เช้าชม 2,668