พระปิดตา “สี่ทิศ”

เผยแพร่เมื่อ 17-01-2020 ผู้ชม 664

[16.4775008, 99.5269801, พระปิดตา “สี่ทิศ”]

          พระปิดตาสี่ทิศ กรุวัดคูยาง จังหวัดกำแพงเพชร สร้างเมื่อปี พ.ศ.2445-2448 โดยพระครูธรรมาธิมุติมุนี (สมภารกลึง) เจ้าอาวาสวัดคูยาง สร้างแบ่งเป็น 2 ส่วน ส่วนหนึ่งถวาย รัชกาลที่ 5 ครั้งเมื่อเสด็จประพาสเมืองกำแพงเพชร และอีกส่วนหนึ่งบรรจุพระเจดีย์ยอดปรางค์ เป็นเนื้อดินละเอียดมีคราบรารัก มีว่านดอกมะขามใกล้เคียงพระกรุทุ่งเศรษฐี รูปทรงกลม หลังอูม มีรูปพระปิดตาสี่องค์ (ประจำสี่ทิศ) พระที่ขึ้นกรุนี้มีมากกว่า 30 พิมพ์ ส่วนใหญ่ใช้พระกรุเก่าทุ่งเศรษฐีกดพิมพ์ เช่น พิมพ์ซุ้มกอ นางแขนอ่อน ลีลาเขย่ง ซุ้มยอ เปิดโลกฯลฯ
          แต่พิมพ์สี่ทิศ เป็นพิมพ์ที่สร้างขึ้นใหม่ จึงเป็นเอกลักษณ์ของกรุวัดคูยางโดยแท้ นับถึงปัจจุบันมีอายุกว่า 100 ปี แล้วสามารถใช้แทนพระกรุเก่าทุ่งเศรษฐ๊ได้ พระกรุวัดคูยาง ส่วนใหญ่จะเป็นเนื้อดินที่ละเอียดนุ่มหนึกแน่นมีราดำปรากฏทั่วไป ส่วนมากเป็นสีแดงคล้ำ บางองค์มีไขจับ บางส่วนไม่มีราว่านหรือมีแต่เพียงบางๆ มีไขจางๆ บางองค์ที่มีคราบราหนาๆ ก็จะเทียบกับพระกรุเก่าได้เลย มีความแห้งและเก่า แม้จะดูสดกว่าพระกรุเก่าก็ตามทีพร้อมทั้งมีเอกลักษณ์เป็นของตนเอง ใน ส่วนที่เกี่ยวกับแบบพิมพ์พระกรุวัดคูยางที่สร้างโดยพระครูธรรมาธิมุตมุนี (กลึง) นั้นมีทั้งพิมพ์ที่ทำขึ้นเองและถอดพิมพ์มาจากพระอื่นๆ ส่วนใหญ่จะตื้นไม่ลึกและไม่คมชัดเท่าที่ควร ถึงกระนั้นก็มีหลายพิมพ์ที่ยังคงความงามอยู่ไม่น้อย สำหรับพระที่สร้างพิมพ์ขึ้นเองมีพระปิดตาสี่ทิศ ด้านหน้าจะมียันต์ 5 ตัว คือ ตรงกลาง 1 ตัว ช่องว่างระหว่างองค์พระทั้ง 4 ทิศอีก 4 ตัว ซึ่งยันต์ทั้ง 5 ตัวนี้ เป็นยันต์เดียวกันกับพระของพระพุทธบาทปิลันธน์ เช่น พิมพ์ซุ้มประตู เป็นต้น ด้านหลังตรงกลางทำเป็นรูกลมลึกเข้าไปในเนื้อและก้นรูมียันต์ 1 ตัว แต่พบพระปิดตาสี่ทิศบางองค์ไม่มียันต์ด้านหลัง อาจเกิดจากการหลงลืมในการกดลืม หรือพระบางเกินไปกดพิมพ์ลึกเป็นรูไม่ได้ นอกจากนี้ยังพบพระอื่นๆ อีก เช่น พระนารายณ์สี่กร(ทรงปืน)เป็นต้น ซึ่งเป็นพิมพ์ที่ทำขึ้นเองเช่นกัน มียันต์ที่ก้นรูด้านหลัง เช่นเดียวกับพระปิดตาสี่ทิศอยู่บ้าง แต่ก็หาดูได้ยากมาก พระที่ถอดพิมพ์จากพระพิมพ์เก่านี้ ส่วนใหญ่จะเป็นพระของกำแพงเพชร แต่มีจำนวนหนึ่งที่เป็นพิมพ์ของพระจังหวัดอื่นๆ เช่น พระสมเด็จปรกโพธิ์ พระพุทธบาทปรกโพธิ์ พระพุทธบาทปิลันธน์ พระกริ่งคลองตะเคียน และพระพลายเดี่ยว ส่วนพระคงกับพระรอดไม่ได้พิมพ์มาแต่ล้อรูปแบบเดิมได้ใกล้เคียงจึงอนุโลมไว้ ในกลุ่มนี้
           สรุปพระกรุวัดคูยาง มีมากกว่า 40 พิมพ์ แต่มีผู้พบเห็นคือพระปิดตาสี่ทิศขนาดเล็ก กลาง ใหญ่ พระซุ้มกอขนมเปี๊ยะ พระซุ้มยอ พระขุนไกร พระคง พระ ร่วงนั่งฐานสำเภา พระนางกำแพงมีซุ้ม พระนางกำแพงหัวเรือเมล์ พระกริ่งคลองตะเคียน พระอู่ทอง พระชินราชใบเสมา พระยอดขุนพล พระซุ้มยอไม่ตัดปีก (ฝากกรุ) พระลีลาเม็ดขนุนขนาดเล็กและใหญ่ พระสมเด็จฐาน 3 ชั้น พระซุ้มระฆัง พระพลายเดี่ยว พระอู่ทองซุ้มเรือนแก้ว พระนารายณ์สี่กร (ทรงปืน) พระสุพรรณหลังผาน (หลังเรียบ) พระรอด พระนาคปรก (3-4 พิมพ์) พระเปิดโลกเม็ดทองหลาง พระลีลาใหญ่ (3-4 พิมพ์) พระเชตุพน พระซุ้มกอเล็ก และพระซุ้มกอใหญ่ (ขนาดพิมพ์กลางของเดิม) พระเปิดโลกเม็ดทองหลาง และพิมพ์อื่นๆ พุทธคุณ ด้านเมตตามหานิยม โชคลาภ แคล้วคลาด คงกระพัน

คำสำคัญ : พระปิดตา, พระปิดตาสี่ทิศ

ที่มา : เพจรักษ์กำแพง By Mickysun. (2561). https://www.facebook.com/groups/254314207990910/

รวบรวมและจัดทำข้อมูล : กาญจนา จันทร์สิงห์

---

https://arit.kpru.ac.th/ap2/local/?nu=pages&page_id=1272&code_db=610005&code_type=01