ประวัติอำเภอสามเงา
เผยแพร่เมื่อ 15-08-2018 ผู้ชม 4,435
[17.4823192, 98.5792734, ประวัติอำเภอสามเงา]
คำขวัญจังหวัด ธรรมชาติหน้ายล ภูมิพลเขื่อนใหญ่ พระเจ้าตากเกรียงไกร เมืองไม้และป่างาม
คำขวัญอำเภอ พระธาตุลอยศักดิ์สิทธิ์ อิทธิฤทธิ์ผาสามเงา ขุนเขาเสียดฟ้า ตระการตาเขื่อนภูมิพล ยลพระธาตุแก่งสร้อย ดอยพระบาทเขาหนาม ลือนามลำใย กล้วยไข่เลิศรส
ที่อยู่ที่ว่าการอำเภอ ที่ว่าการอำเภอสามเงา หมู่ที่ 3 ตำบลสามเงา อำเภอสามเงา จังหวัดตากหมายเลขโทรศัพท์ 0-5559-9091
หมายเลขโทรสาร 0-5559-9091
ข้อมูลทั่วไป
1.ประวัติความเป็นมา
ประวัติความเป็นมาของอำเภอมีตำนานเล่ากันว่า ในอดีตกาลพระนางจามเทวีพระธิดาของเจ้าเมืองละโว้ ได้เสด็จทางชลมารคจากเมืองละโว้ (ลพบุรี) มาตามลำน้ำปิง เพื่อไปครองเมืองหริภุญชัย (ลำพูน) พอเสด็จมาถึงหน้าผาแห่งหนึ่งได้เกิดอัศจรรย์พายุกระหน่ำอย่างหนักไม่สามารถเสด็จต่อไปได้ ต้องพาข้าราชบริพารหลบหนีภาวะวิปริตทางอากาศอยู่ ณ ที่นั้นถึงสามวันสามคืนยังไม่คลี่คลาย พระนางจึงได้เสด็จไปหน้าผาแห่งนั้น และทรงจุดธูปเทียนสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์พร้อมได้ตั้งจิตอธิษฐานว่า หากพระนางมีบุญบารมีที่จะได้ครองเมืองหริภุญชัยแล้ว ก็ขอให้ภาวะวิปริตของดินอากาศจงจางหายไป อย่าได้มีอุปสรรคแก่การเดินทางต่อไปเลย พออธิษฐานเสร็จ พายุฝนก็ได้จางหายไปดังปาฏิหาริย์ อากาศแจ่มใส และได้ครองเมืองหริภุญชัยสมดังอธิษฐาน หลังจากนั้นพระนางจึงได้เดินทางกลับมาสร้างะพุทธรูปสามองค์ไว้ ณ ที่ผา แห่งนี้ จึงได้ชื่อว่า “ผาสามเงา”
ปัจจุบัน หน้าผาแห่งนี้ตั้งอยู่เชิงเขาในบริเวณหน้าวัดป่าพระสามเงา บ้านหนองโสน หมู่ที่ 4 ตำบลย่านรี อำเภอสามเงา จังหวัดตาก
เมื่อ พ.ศ. 2473 ทางราชการได้จัดตั้งกิ่งอำเภอ ซึ่งมีที่ว่าการฯ อยู่ที่บ้านท่าปุย จึงได้ชื่อว่า “กิ่งอำเภอท่าปุย” ขึ้นอยู่กับอำเภอบ้านตาก จังหวัดตาก ต่อมาในปี พ.ศ. 2482 ทางราชการจึงได้เปลี่ยนชื่อเป็น “กิ่งอำเภอสามเงา” เพื่อให้สอดคล้องกับปูชนียสถาน “ผาสามเงา” เมื่อประชาชนหนาแน่นขึ้น มีความเจริญมากขึ้นทางราชการได้ยกฐานะขึ้นเป็น “อำเภอสามเงา” เมื่อ พ.ศ. 2501 มาจนถึงทุกวันนี้
2.เนื้อที่/พื้นที่ 2,771.927 ตร.กม.
3.สภาพภูมิอากาศโดยทั่วไป อากาศร้อน
ข้อมูลการปกครอง
1.ตำบล.......6.... แห่ง 3.เทศบาล..1.....แห่ง
2.หมู่บ้าน....46.... แห่ง 4.อบต........6 ... แห่ง
ข้อมูลด้านเศรษฐกิจ
1.อาชีพหลัก ได้แก่ 1. เกษตรกรรม
- เลี้ยงสัตว์
2.อาชีพเสริม ได้แก่ 1. ผลิตภัณฑ์หนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์
- รับจ้างทั่วไป
3.จำนวนธนาคาร
มี 2 แห่ง ได้แก่
- ธนาคารนครหลวง โทรศัพท์ 0-5559-004-5
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์
4.จำนวนห้างสรรพสินค้า มี 2 แห่ง
ด้านสังคม
1.โรงเรียนมัธยม ได้แก่ 1. โรงเรียนสามเงาวิทยาคม โทรศัพท์ 0-5559-9026
- โรงเรียนยกกระบัตรวิทยาคม โทรศัพท์ 0-5559-7173
2.มหาวิทยาลัย ได้แก่ -มหาวิทยาลัยราชมงคลล้านนาวิทยาเขตตาก 0555-15900
ด้านทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญของอำเภอ
- แร่หินแกรนิต
- แร่หินประดับ
ด้านประชากร
1.จำนวนประชากรทั้งสิ้น รวม 27,124 คน
2.จำนวนประชากรชาย รวม 13,431 คน
3.จำนวนประชากรหญิง รวม 13,693 คน
4.ความหนาแน่นของประชากร 11,465 คน/ตร.กม.
ด้านการคมนาคม
1.ทางบก - รถยนต์ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1 พหลโยธิน
- สถานีขนส่ง
2.ทางน้ำ - ท่าเรือขนส่งโดยสาร หมายเลขโทรศัพท์ 0-5559-9093
- ท่าแพขนานยนต์ หมายเลขโทรศัพท์ 0-5559-9093
ด้านการเกษตร และอุตสาหกรรม
1.ผลผลิตทางการเกษตรที่สำคัญ ได้แก่
- กล้วยไข่
- ข้าวโพด , ข้าว
- ลำใย
4.ฝรั่ง
5.ปลา/โค
2.ชื่อแหล่งน้ำที่สำคัญได้แก่
(แม่น้ำ/บึง/คลอง) 1. อ่างเก็บน้ำเหนือเขื่อนภูมิพล
- แม่น้ำปิง
- แม่น้ำวัง
4.หนองจระเข้
5.หนองตีนดอย
6.อ่างแม่ปุ่ย
7.อ่างปางปุ่ย
8.หนองชำ
9.คลองเย็น
10.ห้วยแม่ป้าก
11.อ่างเก็บน้ำห้วยทราย
12.แม่ตื่น
คำสำคัญ : ประวัติอำเภอสามเงา
ที่มา : http://www.amphoe.com/menu.php
รวบรวมและจัดทำข้อมูล : กาญจนา จันทร์สิงห์
สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ มาหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร. (2561). ประวัติอำเภอสามเงา. สืบค้น 7 ตุลาคม 2567, จาก https://arit.kpru.ac.th/ap/local/?nu=pages&page_id=673&code_db=610001&code_type=TK006
Google search
“เขื่อนภูมิพล” เป็นชื่อที่ได้รับพระราชทานนาม จากพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เมื่อปีพ.ศ. 2500 เดิมชื่อ เขื่อนยันฮี ส่วนที่มาของชื่อ มีหลากหลายเวอร์ชัน ทั้งที่บอกว่า เป็นการเพี้ยนเสียงมาจากคำว่า “ย่านรี” ที่เป็นชื่อหุบเขาที่สร้างเขื่อน บ้างก็บอกว่ามาจากลักษณะของลำน้ำปิงในช่วงนี้ ที่มีลักษณะแคบ ยาว เวลาพายเรือ หรือแพ ต้องคอยใช้ไม้ยันขอบแกะแก่ง เพื่อไม่ให้เรือ/แพแตก หรือบางคนก็เชื่อตามตำนานของพระนางจามเทวี ที่เชื่อว่า ลำน้ำนี้เป็นที่อาบน้ำของพระนาง แล้วระดับน้ำในแม่น้ำก็สูงถึงของลับของพระนาง ก็เลยเป็นที่มาของชื่อ ส่วนจะเชื่อแบบไหน?? ก็สุดแต่ใจ...
เผยแพร่เมื่อ 03-02-2022 ผู้เช้าชม 590
การเปลี่ยนผ่านของเมืองตาก ภายหลังการเกิดโครงการสร้างเขื่อนพระราชา อันเป็นเขื่อนคอนกรีตขนาดใหญ่ของเมืองไทย เหตุการณ์ที่ชาวตากไม่เคยลืมคือ เมื่อมีโอกาสได้รับเสด็จ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ เสด็จมาเปิดเขื่อนภูมิพล บริเวณอำเภอสามเงา จังหวัดตาก โดยมีนายกรัฐมนตรีลูกหลานชาวเมืองตาก(จอมพลถนอม กิติขจร) เป็นผู้กล่าวคำถวายรายงานโครงการสร้างเขื่อนที่เมืองตาก
เผยแพร่เมื่อ 03-02-2022 ผู้เช้าชม 455
เล่าสืบต่อกันว่า ในอดีตกาลครั้งกระโน้น พระนางจามเทวีได้เสด็จทางชลมารค ขึ้นมา ตามลำน้ำปิงจะไปครองเมืองหริภุญชัย (ลำพูน)พอถึงหน้าผาริมน้ำแห่งหนึ่งก็เกิดอัศจรรย์ปั่นป่วนอากาศวิปริต พายุฝนโหมกระหน่ำหนัก พระนางไม่สามารถที่จะเสด็จต่อไปได้ ต้องพาข้าราชบริพารขึ้นไปประทับหลบภาวะวิปริตของดินฟ้าอยู่ ณ ที่นั้นถึง 3 วัน 3 คืน สภาพดินฟ้าอากาศก็ยังไม่คลี่คลายลง พระนางจึงเสด็จขึ้นไปบนหน้าผาและทรงจุดธูปเทียนสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์พร้อมตั้งจิตอธิษฐานว่า ถ้าหากพระนางมีบุญญาบารมีที่จะได้ครองเมืองหริภุญชัย (ลำพูน) จริงแล้ว ก็ขอให้อากาศวิปริตของดินฟ้าอากาศจึงหายไป อย่าได้เป็นอุปสรรคในการเดินทางของพระนางต่อไปอีกเลย
เผยแพร่เมื่อ 15-08-2018 ผู้เช้าชม 4,435