กระทงกรวยดอกไม้
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้ชม 28
[16.3858304, 99.5097984, กระทงกรวยดอกไม้]
ข้อมูลทั่วไป
ลักษณะ กระทงดอกไม้ที่ทำกันมีมากมายหลายแบบ กระทงสัตตบงกชเป็นกระทงดอกไม้แบบหนึ่งที่ถือเป็นกระทงหลัก มีความสวยงาม ต้องใช้ความประณีตในการพับและเย็บจึงจะทำให้ผลงานสวยงามและมีคุณค่า การนำกระทงดอกไม้ไปใช้จะต้องประกอบด้วย
1. กระทงดอกไม้ ครอบด้วยกรวย
2. ธูป
3. เทียน
4. พาน
ผู้นำไปใช้ต้องถือพานใส่กระทงดอกไม้ครอบด้วยกรวย ธูป และเทียน คลานเข่าเข้าไปหมอบ เปิดกรวย แล้วกราบ
การใช้งาน
กระทงดอกไม้มีหลายรูปแบบ ซึ่งในแต่ละแบบผู้ประดิษฐ์พยายามพัฒนาและ
สร้างสรรค์ได้อย่างสวยงาม กระทงทุก ๆ แบบสามารถนําไปใช้ได้หลายโอกาส เช่น
1. ใช้เป็นเครื่องสักการะบูชาพระรัตนตรัย
2. ใช้เป็นเครื่องสักการะพระมหากษัตริย์และพระราชวงศ์
3. นําไปกราบลาอุปสมบท
4. กราบพ่อแม่ ครูอาจารย์
5. ขอขมาลาโทษ
6. ชุดขันหมาก
วัสดุ-อุปกรณ์
- ใบตอง
- เข็ม
- ด้าย
- กรรไกร
- แม็ก
- พาน
- ดอกรัก
วิธีการทำ
1-2. พับใบตองเข้าหากันทั้งซ้ายและขวาให้เป็นรูปสามเหลี่ยม
- พับครึ่งตามแบบ
- จับใบตองที่พับมาซ้อนกัน
5-6. พับจับจีบตามแบบแล้วเย็บติดกัน
7-8. พับซ้อนใบตองและเย็บให้ยาวประมาณ 9 นิ้ว
- พับใบตองด้านซ้ายให้ได้สามเหลี่ยมด้านเท่าทุกมุม
- พับใบตองด้านขวาเข้าหาเส้นกลางชนของใบตอง
- พับใบตองด้านขวาอีกครั้งให้เกิดสันทบด้านกลาง
- จับจีบหักมุมตามแบบ
- เตรียมอุปกรณ์ที่จะประกอบกระทง
- ตัดขอบด้านในตามแบบ
15-16. นำใบตองที่พับไว้ประกอบเป็นกระทง
- ตัดตกแต่งขอบด้านล่าง
18-20. ตกแต่งขอบด้านล่างด้วยใบตองกลีบบัว
21-25. นำใบตองตัดเป็นแผ่นวงกลมเย็บกลีบบัวติดโดยรอบ 2 ชั้น
- นำทางไปตองมารองติดด้านล่างของตัวกระทงตามแบบ
27-28. ฉีกใบตองกว้าง 2 นิ้วเตรียมไว้พับใบตองเป็นสันทบจับวางเรียงกันตามแบบ
29-31. ใช้เข็มเย็บทั้งด้านบนและล่าง
- จับใบตองที่พับเย็บเสร็จแล้วม้วนเป็นรูปกรวยตามแบบ
- ตัดดอกรักและใช้เข็มเสียบตามแบบ
- ตกแต่งกรวย
35-37. นำกระทงวางบนถาดใบตองที่เตรียมไว้แล้วนำกรวยใบตองวางปิดด้านบนกระทงจัดวางบนพานให้สวยงาม
คำสำคัญ : บายศรี
ที่มา : 253/1 หมู่ 1
รวบรวมและจัดทำข้อมูล : นักศึกาษา รหัส 5912206
https://arit.kpru.ac.th/ap/local/?nu=pages&page_id=1101&code_db=DB0019&code_type=002
บายศรีพญานาค
บายศรีบัลลังก์บรมครู บายศรีบัลลังก์ศิวะ บายศรีบัลลังก์นารายณ์ (ส่วนใหญ่จะทำเป็นรูปพญานาค มี 5 - 7 เศียรที่เรียกกันว่า บายศรีพญานาค) บายศรีบัลลังก์พระยาครุฑ บายศรีบัลลังก์ธรรมจักร บายศรีบัลลังก์พระพิฆเนศ บายศรีบัลลังก์จุฬามณี
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 27
บายศรีพรหมบารมี
บายศรีทำจากใบตองสดและริบบิ้นโทนสีชมพู-ขาว กรวยใบตองจับจีบแต่ละชั้นสลับด้วยเย็บแบบริบบิ้นผสมกลีบใบตอง
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 23
บายศรี 2 ชั้น
บายศรีเป็นงานประดิษฐ์ศิลป์โบราณของไทยที่รวมเอางานฝีมือและความเชื่อเข้าด้วยกัน ช่างไทยโบราณประดิดประดอยรูปแบบของบายศรีแต่ละแบบแต่ละชนิดเพื่อการใช้งานในพิธีมงคลต่างๆ บายศรีโบราณใช้ใบตองเป็นหลักออกแบบเป็นรูปร่างรูปทรงต่างๆ เพื่อให้เหมาะสมและถูกต้องกับพิธีการที่จะกระทำ นอกจากการใช้ในงานพิธีต่างๆแล้วบายศรีของไทยยังมีการประดับประดาตกแต่งไว้อย่างงดงาม จนถือเป็นเอกลักษณ์งานศิลป์รูปแบบไทยโดยเฉพาะ
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 44
กระทงกรวยดอกไม้
กระทงใส่ดอกไม้และมีกรวยครอบ โดยมากจัดอยู่บน ธูปเทียนแพเสมอ บางคนเรียกกระทงดอกไม้ว่า กระทงไหว้ เพราะส่วนใหญ่จะนำไป ไหว้ กระทงดอกไม้มีการประดิษญ์กันหลายแบบ มีทั้งแบบธรรมดา และแบบที่ตบแต่ง สวยงาม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับโอกาสที่จะนำไปใช้
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 28
บายศรีคชพักตร์แบบที่ 2
บายศรีคชพักตร์แบบที่ 2 ดัดแปลงวิธีการพับกลีบหน้าช้างจาก บายศรีคชาพัฒน์แบบที่ 1
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 21
บายศรีบัตรพลี
บัตรพลีจะมี 4 ลักษณะ 1.บัตรพลีเทวดามีชั้น 9 ชั้น 2.บัตรพลีเทพนพเคราะห์ 3.บัตรพลีเจ้ากรุงพาลี 4.บัตรพลีทั่วไปมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมมี 3 ชั้น
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 129
บายศรีพิธีกรรม
บายศรีของพระมหากษัตริย์ซึ่งมักจะแยกเป็นองค์บายศรีและพระราชพิธีบายศรีในสมัยโบราณกษัตริย์ทุกพระองค์จะทรงใช้บายศรีเป็นส่วนประกอบสำคัญในพระราชพิธีต่างๆ
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 19
ถาดใบตองลายพัด
งานประดิษฐ์ดอกไม้ใบตอง เป็นเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมของไทยที่มีมาช้านาน ใช้ในงานพิธีต่าง ๆ ในสมัยก่อนงานใบตองประดิษฐ์ขึ้นโดยใช้ส่วนประกอบของต่าง ๆ ของต้นกล้วย เช่น ใบกล้วยและกาบกล้วยมาประดิษฐ์เป็นบายศรี กระทงดอกไม้ กระทงลอย พานพุ่ม แจกันดอกไม้ ล้วนมาจากสิ่งที่สามารถสูญสลายได้เองตามธรรมชาติ แม้ว่าในปัจจุบันนี้ กระแสทางเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในสังคมไทย แต่งานประดิษฐ์จากใบตองเหล่านี้ก็ยังได้รับการสืบทอด และสืบสานงานฝีมือในแขนงนี้ให้คงอยู่สืบไป
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 19
กระทงดอกไม้กับธูปเทียนแพร
ในการจัดวางเครื่องสักการะที่กระทำกันอยู่ในปัจจุบัน พบว่ามีการจัดวางสิ่งของที่ไม่ถูกต้อง ซึ่งอาจเกิด จากความไม่รู้จริงของผู้จัด รวมทั้งผู้ดูแลพิธีการก็เป็นได้ในการจัดวางสิ่งของเครื่องสักการะผิดที่ผิดทาง นั้น จึงกลับกลายเป็นการสื่อแทนความหมายที่ไม่เป็นมงคลแก่ผู้ปฏิบัติ ดังนั้น ทางสำนักพระราชวังจึงได้ออกเอกสารแนะนำเกี่ยวกับการจัดแท่นพิธีถวายสักการะพระบรม รูปสมเด็จพระบูรพมหากษัตริย์ธิราชเจ้า เมื่อเดือนเมษายน พุทธศักราช 2522 โดยระบุว่า เครื่อง ราชสักการะดอกไม้ธูปเทียนแพที่ถูกต้องและเป็นสิริมงคล นั้นต้องเรียงลำดับ โดยเริ่มจากแพเทียน จะอยู่ล่างสุด วางธูปแพเหนือแพเทียน และวางกระทงดอกไม้บนสุดเหนือแพธูป แต่ที่มักจะทำกัน ผิดๆ คือ จัดวางแพเทียนอยู่เหนือแพธูป ซึ่งจะใช้ในงานอวมงคล คือ งานศพเท่านั้น
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 21
บายศรีปากชาม แบบที่ 1
บายศรีปากชามค่อนข้างจะเป็นบายศรีที่มีความสำคัญมากเลยล่ะ เพราะส่วนใหญ่แล้วบายศรีประเภทอื่น ๆ ก็มักจะมีแม่แบบมาจากตัวบายศรีปากชามเลย หรือจะให้เข้าใจกันง่าย ๆ คือ ตัวบายศรีปากชามนั้นเป็นแม่แบบให้แก่บายศรีอื่น ๆ นั่นเอง โดยตัวบายศรีปากชามมักจะถูกล้อมรอบไปด้วยใบตองจับจีบเป็นรูปร่างต่าง ๆ ตกแต่งอยู่รอบ ๆ มีกรวยใบตองม้วนตั้งอยู่บนกลางองค์บายศรี บนยอดกรวยเองก็มีไข่ต้มและดอกไม้ประดับประดาอยู่เต็ม ภายในกรวยม้วนเองนั้นก็มีการบรรจุข้าวตอกและดอกไม้อยู่ภายใน และมีการตั้งตัวบายศรีไว้บานปากชามงาม ๆ จึงเป็นที่มีของชื่อว่าบายศรีปากชาม แต่ถ้าไม่สามารถที่จะหาชามรูปงามมาเพื่อใส่ตัวบายศรีได้เลย
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 19