กระทงกรวยดอกไม้
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้ชม 15
[16.3858304, 99.5097984, กระทงกรวยดอกไม้]
ข้อมูลทั่วไป
ลักษณะ กระทงดอกไม้ที่ทำกันมีมากมายหลายแบบ กระทงสัตตบงกชเป็นกระทงดอกไม้แบบหนึ่งที่ถือเป็นกระทงหลัก มีความสวยงาม ต้องใช้ความประณีตในการพับและเย็บจึงจะทำให้ผลงานสวยงามและมีคุณค่า การนำกระทงดอกไม้ไปใช้จะต้องประกอบด้วย
1. กระทงดอกไม้ ครอบด้วยกรวย
2. ธูป
3. เทียน
4. พาน
ผู้นำไปใช้ต้องถือพานใส่กระทงดอกไม้ครอบด้วยกรวย ธูป และเทียน คลานเข่าเข้าไปหมอบ เปิดกรวย แล้วกราบ
การใช้งาน
กระทงดอกไม้มีหลายรูปแบบ ซึ่งในแต่ละแบบผู้ประดิษฐ์พยายามพัฒนาและ
สร้างสรรค์ได้อย่างสวยงาม กระทงทุก ๆ แบบสามารถนําไปใช้ได้หลายโอกาส เช่น
1. ใช้เป็นเครื่องสักการะบูชาพระรัตนตรัย
2. ใช้เป็นเครื่องสักการะพระมหากษัตริย์และพระราชวงศ์
3. นําไปกราบลาอุปสมบท
4. กราบพ่อแม่ ครูอาจารย์
5. ขอขมาลาโทษ
6. ชุดขันหมาก
วัสดุ-อุปกรณ์
- ใบตอง
- เข็ม
- ด้าย
- กรรไกร
- แม็ก
- พาน
- ดอกรัก
วิธีการทำ
1-2. พับใบตองเข้าหากันทั้งซ้ายและขวาให้เป็นรูปสามเหลี่ยม
- พับครึ่งตามแบบ
- จับใบตองที่พับมาซ้อนกัน
5-6. พับจับจีบตามแบบแล้วเย็บติดกัน
7-8. พับซ้อนใบตองและเย็บให้ยาวประมาณ 9 นิ้ว
- พับใบตองด้านซ้ายให้ได้สามเหลี่ยมด้านเท่าทุกมุม
- พับใบตองด้านขวาเข้าหาเส้นกลางชนของใบตอง
- พับใบตองด้านขวาอีกครั้งให้เกิดสันทบด้านกลาง
- จับจีบหักมุมตามแบบ
- เตรียมอุปกรณ์ที่จะประกอบกระทง
- ตัดขอบด้านในตามแบบ
15-16. นำใบตองที่พับไว้ประกอบเป็นกระทง
- ตัดตกแต่งขอบด้านล่าง
18-20. ตกแต่งขอบด้านล่างด้วยใบตองกลีบบัว
21-25. นำใบตองตัดเป็นแผ่นวงกลมเย็บกลีบบัวติดโดยรอบ 2 ชั้น
- นำทางไปตองมารองติดด้านล่างของตัวกระทงตามแบบ
27-28. ฉีกใบตองกว้าง 2 นิ้วเตรียมไว้พับใบตองเป็นสันทบจับวางเรียงกันตามแบบ
29-31. ใช้เข็มเย็บทั้งด้านบนและล่าง
- จับใบตองที่พับเย็บเสร็จแล้วม้วนเป็นรูปกรวยตามแบบ
- ตัดดอกรักและใช้เข็มเสียบตามแบบ
- ตกแต่งกรวย
35-37. นำกระทงวางบนถาดใบตองที่เตรียมไว้แล้วนำกรวยใบตองวางปิดด้านบนกระทงจัดวางบนพานให้สวยงาม
คำสำคัญ : บายศรี
ที่มา : 253/1 หมู่ 1
รวบรวมและจัดทำข้อมูล : นักศึกาษา รหัส 5912206
https://arit.kpru.ac.th/ap/local/?nu=pages&page_id=1101&code_db=DB0019&code_type=002
บายศรีตองรองทองขาว
บายศรีตองรองทองขาว เป็นบายศรีทำด้วยใบตองอย่างบายศรีของราษฎรที่เรียกว่า บายศรีใหญ่ หรือบายศรีต้น มี ๕ ชั้น หรือ ๗ ชั้น ตัวบายศรีม้วนเป็นกรวยมุมแหลมซ้อน ๓ ชั้น เจิมรอบแป้นไม้ รัดเอวบายศรีด้วยหยวกกล้วย ตรงกลางทำเป็นดอกประจำยามซึ่งทำจากมะละกอและฟักทองแกะสลัก บายศรีประเภทนี้เมื่อทำเสร็จแล้วจะนำไปตั้งบนพานทองขาวขนาดใหญ่ จึงเรียกว่า บายศรีตองรองทองขาว ส่วนใหญ่จะตั้งคู่กับบายศรีแก้ว ทอง เงิน สำรับใหญ่ ใช้ในการพระราชพิธีอย่างใหญ่ เช่น พระราชพิธีสมโภชขึ้นระวางช้างสำคัญ เป็นต้น เดิมบายศรีประเภทนี้ใช้ในการพระราชพิธีโสกันต์ และการพระราชพิธีอุปสมบทนาคหลวงที่เป็นพระราชวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าขึ้นไป ต่อมาได้เลิกธรรมเนียมดังกล่าวไปตามกาลสมัย
เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 11
บายศรีคชพักตร์แบบที่ 2
บายศรีคชพักตร์แบบที่ 2 ดัดแปลงวิธีการพับกลีบหน้าช้างจาก บายศรีคชาพัฒน์แบบที่ 1
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 13
บายศรีเทพ
บายศรีเทพ ใช้ในพระราชพิธีต่างๆ สำหรับบวงสรวง เทพ พรหม เทวาอารักษ์ ประกอบด้วยบายศรี เก้าชั้น ทั้งหมด แปดตัว ประดับพานด้วยดอกดาวเรือง กุหลาบและดอกรัก ยอดตัวบายศรีปักด้วยเม็ดโฟม และเข็มหมุด ห้อยอุบะดอกรักประดับยอด ด้วยดอกดาวเรือง และดอกบัว
เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 11
บายศรีใหญ่
บายศรีใหญ่หรือบายศรีต้น จะเป็นบายศรีที่มีขนาดใหญ่กว่าบายศรีปากชาม นิยมทำเป็น 3 ชั้น 5 ชั้น และ 7 ชั้น หรือบางทีก็ทำถึง 9 ชั้น ด้วยเหตุว่านำคติเรื่องฉัตรมาเกี่ยวข้อง ซึ่งแท้จริงแล้วการทำบายศรีใหญ่หรือบายศรีต้นนี้ไม่มีการกำหนดชั้นตายตัว
เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 9
บายศรีพรนพัค
ตัวบายศรีพับด้วยกลีบหน้านาคประกอบด้วยตัวบายศรี 8 ชั้นเมื่อนำดอกจำปีศาลจัดลงชามแล้วนอกจากความสง่างามของบายศรีแล้วยังมีกลิ่นหอมอ่อนๆของดอกจำปี
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 15
บายศรีปากชาม
บายศรีรองด้วยชามประดับไปด้วย ดอกไม้มงคลต่างๆ บายศรีปากชาม เป็นบายศรี ที่ใช้ในการ สักการบูชา เทพยดา ครูบาอาจารย์ ในการบวงสรวง เทพยดาในทุกๆ พิธีกรรม จะขาดบายศรีปากชามไม่ได้
เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 13
บายศรีเทพแปดทิศ
บายศรีทำจากใบตองสดและริบบิ้นโทนสีชมพู-ขาว ฐานห่อใบตองจับจีบคาดด้วยดิ้นเงิน-ทองเพื่อความสวยงาม
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 11
บายศรีอภัยทาน
งานประดิษฐ์ดอกไม้ใบตอง เป็นเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมของไทยที่มีมาช้านาน ใช้ในงานพิธีต่าง ๆ ในสมัยก่อนงานใบตองประดิษฐ์ขึ้นโดยใช้ส่วนประกอบของต่าง ๆ ของต้นกล้วย
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 12
ถาดใบตองลายพัด
งานประดิษฐ์ดอกไม้ใบตอง เป็นเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมของไทยที่มีมาช้านาน ใช้ในงานพิธีต่าง ๆ ในสมัยก่อนงานใบตองประดิษฐ์ขึ้นโดยใช้ส่วนประกอบของต่าง ๆ ของต้นกล้วย เช่น ใบกล้วยและกาบกล้วยมาประดิษฐ์เป็นบายศรี กระทงดอกไม้ กระทงลอย พานพุ่ม แจกันดอกไม้ ล้วนมาจากสิ่งที่สามารถสูญสลายได้เองตามธรรมชาติ แม้ว่าในปัจจุบันนี้ กระแสทางเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในสังคมไทย แต่งานประดิษฐ์จากใบตองเหล่านี้ก็ยังได้รับการสืบทอด และสืบสานงานฝีมือในแขนงนี้ให้คงอยู่สืบไป
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 10
บายศรีเทพพนม2
บายศรีทำจากใบตองสดและริบบิ้นโทนสีส้มประดับด้วยดอกบัว/ดาวเรือง กรวยใบตองจับจีบคาดดิ้นเงิน-ทอง
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 12