กระทงกรวยดอกไม้
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้ชม 970
[16.3858304, 99.5097984, กระทงกรวยดอกไม้]
ข้อมูลทั่วไป
ลักษณะ กระทงดอกไม้ที่ทำกันมีมากมายหลายแบบ กระทงสัตตบงกชเป็นกระทงดอกไม้แบบหนึ่งที่ถือเป็นกระทงหลัก มีความสวยงาม ต้องใช้ความประณีตในการพับและเย็บจึงจะทำให้ผลงานสวยงามและมีคุณค่า การนำกระทงดอกไม้ไปใช้จะต้องประกอบด้วย
1. กระทงดอกไม้ ครอบด้วยกรวย
2. ธูป
3. เทียน
4. พาน
ผู้นำไปใช้ต้องถือพานใส่กระทงดอกไม้ครอบด้วยกรวย ธูป และเทียน คลานเข่าเข้าไปหมอบ เปิดกรวย แล้วกราบ
การใช้งาน
กระทงดอกไม้มีหลายรูปแบบ ซึ่งในแต่ละแบบผู้ประดิษฐ์พยายามพัฒนาและ
สร้างสรรค์ได้อย่างสวยงาม กระทงทุก ๆ แบบสามารถนําไปใช้ได้หลายโอกาส เช่น
1. ใช้เป็นเครื่องสักการะบูชาพระรัตนตรัย
2. ใช้เป็นเครื่องสักการะพระมหากษัตริย์และพระราชวงศ์
3. นําไปกราบลาอุปสมบท
4. กราบพ่อแม่ ครูอาจารย์
5. ขอขมาลาโทษ
6. ชุดขันหมาก
วัสดุ-อุปกรณ์
- ใบตอง
- เข็ม
- ด้าย
- กรรไกร
- แม็ก
- พาน
- ดอกรัก
วิธีการทำ
1-2. พับใบตองเข้าหากันทั้งซ้ายและขวาให้เป็นรูปสามเหลี่ยม
- พับครึ่งตามแบบ
- จับใบตองที่พับมาซ้อนกัน
5-6. พับจับจีบตามแบบแล้วเย็บติดกัน
7-8. พับซ้อนใบตองและเย็บให้ยาวประมาณ 9 นิ้ว
- พับใบตองด้านซ้ายให้ได้สามเหลี่ยมด้านเท่าทุกมุม
- พับใบตองด้านขวาเข้าหาเส้นกลางชนของใบตอง
- พับใบตองด้านขวาอีกครั้งให้เกิดสันทบด้านกลาง
- จับจีบหักมุมตามแบบ
- เตรียมอุปกรณ์ที่จะประกอบกระทง
- ตัดขอบด้านในตามแบบ
15-16. นำใบตองที่พับไว้ประกอบเป็นกระทง
- ตัดตกแต่งขอบด้านล่าง
18-20. ตกแต่งขอบด้านล่างด้วยใบตองกลีบบัว
21-25. นำใบตองตัดเป็นแผ่นวงกลมเย็บกลีบบัวติดโดยรอบ 2 ชั้น
- นำทางไปตองมารองติดด้านล่างของตัวกระทงตามแบบ
27-28. ฉีกใบตองกว้าง 2 นิ้วเตรียมไว้พับใบตองเป็นสันทบจับวางเรียงกันตามแบบ
29-31. ใช้เข็มเย็บทั้งด้านบนและล่าง
- จับใบตองที่พับเย็บเสร็จแล้วม้วนเป็นรูปกรวยตามแบบ
- ตัดดอกรักและใช้เข็มเสียบตามแบบ
- ตกแต่งกรวย
35-37. นำกระทงวางบนถาดใบตองที่เตรียมไว้แล้วนำกรวยใบตองวางปิดด้านบนกระทงจัดวางบนพานให้สวยงาม
คำสำคัญ : บายศรี
ที่มา : 253/1 หมู่ 1
รวบรวมและจัดทำข้อมูล : นักศึกาษา รหัส 5912206
https://arit.kpru.ac.th/ap/local/?nu=pages&page_id=1101&code_db=DB0019&code_type=002
บายศรีพรหมหางหงษ์
บายศรีทำจากใบตองสดและริบบิ้นโทนสีเหลือง-ส้ม ยอดบายศรีประดับดอกบัว/ดาวเรือง กรวยใบตองจับจีบคาดดิ้นเงิน-ทอง รองกรวยด้วยกลีบใบตองสอดริบบิ้น
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 274
ถาดใบตองลายพัด
งานประดิษฐ์ดอกไม้ใบตอง เป็นเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมของไทยที่มีมาช้านาน ใช้ในงานพิธีต่าง ๆ ในสมัยก่อนงานใบตองประดิษฐ์ขึ้นโดยใช้ส่วนประกอบของต่าง ๆ ของต้นกล้วย เช่น ใบกล้วยและกาบกล้วยมาประดิษฐ์เป็นบายศรี กระทงดอกไม้ กระทงลอย พานพุ่ม แจกันดอกไม้ ล้วนมาจากสิ่งที่สามารถสูญสลายได้เองตามธรรมชาติ แม้ว่าในปัจจุบันนี้ กระแสทางเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในสังคมไทย แต่งานประดิษฐ์จากใบตองเหล่านี้ก็ยังได้รับการสืบทอด และสืบสานงานฝีมือในแขนงนี้ให้คงอยู่สืบไป
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 161
บายศรี 2 ชั้น
บายศรีเป็นงานประดิษฐ์ศิลป์โบราณของไทยที่รวมเอางานฝีมือและความเชื่อเข้าด้วยกัน ช่างไทยโบราณประดิดประดอยรูปแบบของบายศรีแต่ละแบบแต่ละชนิดเพื่อการใช้งานในพิธีมงคลต่างๆ บายศรีโบราณใช้ใบตองเป็นหลักออกแบบเป็นรูปร่างรูปทรงต่างๆ เพื่อให้เหมาะสมและถูกต้องกับพิธีการที่จะกระทำ นอกจากการใช้ในงานพิธีต่างๆแล้วบายศรีของไทยยังมีการประดับประดาตกแต่งไว้อย่างงดงาม จนถือเป็นเอกลักษณ์งานศิลป์รูปแบบไทยโดยเฉพาะ
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 573
บายศรีบัลลังก์
บายศรีบัลลังก์บรมครู บายศรีบัลลังก์ศิวะ บายศรีบัลลังก์นารายณ์ (ส่วนใหญ่จะทำเป็นรูปพญานาค มี ๕ - ๗ เศียรที่เรียกกันว่า บายศรีพญานาค) บายศรีบัลลังก์พระยาครุฑ บายศรีบัลลังก์ธรรมจักร บายศรีบัลลังก์พระพิฆเนศ บายศรีบัลลังก์จุฬามณี
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 177
บายศรีเล็ก
บายศรีขนาดเล็กนำใบตองมาม้วนเป็นรูปกรวยใส่ข้าวสุกข้างใน ตั้งกรวยคว่ำไว้กลางชามขนาดใหญ่ ให้ยอดแหลมของกรวยอยู่ข้างบนและบนยอดให้ใช้ไม้เสียบไข่ต้มสุกปอกเปลือกที่เรียกว่า “ไข่ขวัญ” ปักไว้โดยมีดอกไม้เสียบต่อขึ้นไปอีกที การจัดทำบายศรีเพื่อประกอบพิธีกรรมตอนเช้ามักจะมีเครื่องประกอบบายศรีเป็นอาหารง่ายๆ
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 302
บายศรีบัตรพลี
บัตรพลีจะมี 4 ลักษณะ 1.บัตรพลีเทวดามีชั้น 9 ชั้น 2.บัตรพลีเทพนพเคราะห์ 3.บัตรพลีเจ้ากรุงพาลี 4.บัตรพลีทั่วไปมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมมี 3 ชั้น
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 2,459
บายศรีปากชาม แบบที่ 4
บายศรีปากชามค่อนข้างจะเป็นบายศรีที่มีความสำคัญมากเลยล่ะ เพราะส่วนใหญ่แล้วบายศรีประเภทอื่น ๆ ก็มักจะมีแม่แบบมาจากตัวบายศรีปากชามเลย หรือจะให้เข้าใจกันง่าย ๆ คือ ตัวบายศรีปากชามนั้นเป็นแม่แบบให้แก่บายศรีอื่น ๆ นั่นเอง โดยตัวบายศรีปากชามมักจะถูกล้อมรอบไปด้วยใบตองจับจีบเป็นรูปร่างต่าง ๆ ตกแต่งอยู่รอบ ๆ มีกรวยใบตองม้วนตั้งอยู่บนกลางองค์บายศรี บนยอดกรวยเองก็มีไข่ต้มและดอกไม้ประดับประดาอยู่เต็ม ภายในกรวยม้วนเองนั้นก็มีการบรรจุข้าวตอกและดอกไม้อยู่ภายใน และมีการตั้งตัวบายศรีไว้บานปากชามงาม ๆ จึงเป็นที่มีของชื่อว่าบายศรีปากชาม แต่ถ้าไม่สามารถที่จะหาชามรูปงามมาเพื่อใส่ตัวบายศรีได้เลย
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 178
บายศรี 1 ชั้น
บายศรี เป็นของสูงเป็นสิ่งที่มีค่าของคนไทย ตั้งแต่โบราณมาจนถึงปัจจุบันนับตั้งแต่เกิดจะจัดพิธีสังเวยและทำขวัญในวาระต่างๆ ซึ่งจะต้อง มีบายศรีเป็นสิ่งสำคัญในพิธีนั้นๆ ซึ่งเป็นศาสนพิธีของพราหมณ์ ในโบราณมีการเรียกพิธีสู่ขวัญ ว่า บาศรี เหตุที่เรียกว่า บาศรี เนื่องมาจากเป็นพิธีสำหรับ บุคคลชั้นเจ้านายผู้ใหญ่ทำกัน จึงมีคำว่า บา อยู่ด้วย “บา” ในภาษาโบราณอีสานใช้เป็นคำนำหน้าเรียกเจ้านาย เช่น บาท้าว บาบ่าว บาคราญ เป็นต้น ส่วนคำว่า ศรี หมายถึงผู้หญิงและสิ่งที่เป็นสิริมงคล บาศรี จึงหมายถึง การทำพิธีที่เป็นสิริมงคลแต่ปัจจุบันนี้ คำว่า บาศรี ไม่ค่อยนิยมเรียกกันแล้ว มักนิยมเรียกว่า บายศรี เป็นส่วนมาก
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 671
บายศรีเทพพนม1
บายศรีทำจากใบตองสดและริบบิ้นโทนสีชมพูประดับด้วยดอกบัว/ดาวเรือง กรวยใบตองจับจีบคาดดิ้นเงิน-ทอง
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 165
บายศรีพรหม
ประดับตกแต่งให้สวยงามด้วยดอกไม้มงคล ภายในกรวยที่อยู่ตรงกลางจะบรรจุด้วย หญ้าแพรก ใบโพธิ์ ใบขนุน ดอกเข็ม ประดับ ใช้ใน พิธีการ บวงสรวงพระพรหม
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 1,228