บายศรีปากชาม แบบที่ 3
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้ชม 253
[16.3858304, 99.5097984, บายศรีปากชาม แบบที่ 3]
ข้อมูลทั่วไป
ลักษณะ ดอกไม้ที่หากจะนำมาตกแต่งตัวบายศรีต้องเป็นดอกไม้ที่สีสันสดใส สวยงามและชื่อว่าต้องเป็นดอกไม้มงคล เช่น ดอกบัว ดอกดาวเรือง เป็นต้น โดยส่วนใหญ่แล้วมักจะใช้พานบายศรีปากชาม 7 ชั้นหรือ 9 ชั้น โดยมีการจัดวางเป็นคู่ ๆ ทั้งหมด 3 คู่ มีเครื่องเซ่นไหว้อยู่ 3 สำรับ ส่วนการจะลดลงของสำรับหรือไม่ก็ต้องขึ้นกับว่าโรงพิธีมีขนาดเท่าไหร่ เพียงพอต่อการจัดพิธีได้อย่างไรบ้าง
การใช้งาน พานบายศรีปากชามนั้นมีประโยชน์มากมายเลยทีเดียว เพราะสามารถใช้ประโยชน์ในพิธีกรรมต่าง ๆ ได้หลายพิธีเลย เช่น ใช้ในพิธีการไหว้ครู ใช้ในพิธีที่ต้องการบรวงสรวง หรือมีการบูชาเซ่นไหว้เทวดาองค์รักษ์ พิธีการฉลองต่าง ๆ หรือที่มักเอาไว้ทำการบายศรีสู่ขวัญก่อนจะมีการแสดงครั้งใหญ่นั่นเอง โดยที่ก่อนจะมีการแสดงครั้งใหญ่และมีการทำพิธีบายศรีสู่ขวัญกันนั้นก็ต้องมีการเตรียมบายศรีปากชาม เครื่องเซ่นไหว้ให้เพียบพร้อม แล้วจึงอัญเชิญครูทั้งหลายมาร่วมกันอวยพรนำชัยให้มีแต่ความโชคดีมาเข้าข้างแก่เรา โดยมีทั้งพระปฐมครู บิดามารดา คู่สวดอุปัชฌาย์ ครูอาจารย์ที่ได้มอบวิชาความรู้แก่เรา ท้าวมหาพรหม บรมมหา เทวราช แล้วก็ยังมีอีกมากมาย
วัสดุ-อุปกรณ์
- ใบตอง ดอกรัก 11. ถ้วย
- เข็มเย็บใบตอง ดอกเข็ม 12. ดอกดาวเรือง
- ด้าย แตงกวา
- กรรไกร กล้วยน้ำว้า
- แม็ก ตะปูเข็ม
วิธีการทำ
- ม้วนใบตอง
- นำแม็กเย็บให้แน่น
- นำใบตองอีกชิ้นหนึ่งมาทำเป็นถุงสำหรับห่อตัวม้วนใบตอง
4-5. จับใบตองผ้านุ่งตามแบบแล้วนำมาห่มกับกรวยใบตอง
- ใช้ใบตองห่มผ้านุ่งกับตัวกรวยใบตองทีละตัวจนได้ 7 ชั้น
- ม้วนกรวยใบตอง 5 ชิ้นกับผ้านุ่ม 1 ชิ้น
8-9. นำกรวยใบตองมาจับเรียงกันแล้วหุ้มด้วยผ้านุ่ง
10-11. ม้วนกล้วยใบตองขนาดตามที่ต้องการ
12-14. พับใบตองเป็นกลีบบัวจับเย็บติดกับขอบกระทงด้านล่างให้ได้ 2 ชั้นสับหว่างกัน
- แบ่งครึ่งดอกรักเสียบด้วยตะปูเข็มแล้วเสียบดอกเข็มด้านล่าง
16-17. นำดอกรักที่ได้ติดที่ขอบกรวยใบตอง
- เตรียมเครื่องบายศรีให้ครบ
- นำข้าวสวยใส่ใบตอง
- จัดตกแต่งตามแบบพร้อมดอกไม้ให้สวยงาม
คำสำคัญ : บายศรี
ที่มา : 253/1 หมู่ 1
รวบรวมและจัดทำข้อมูล : นักศึกาษา รหัส 5912206
https://arit.kpru.ac.th/ap/local/?nu=pages&page_id=1098&code_db=DB0019&code_type=002
ขันหมากเบ็ง
นิยมนำดอกหมากเบ็งมาสักการบูชาพระพุทธรูปตามถ้ำ หมากเบ็งนิยมทำชั้นในภาคอิสาน
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 163
บายศรีตองรองทองขาว
บายศรีตองรองทองขาว เป็นบายศรีทำด้วยใบตองอย่างบายศรีของราษฎรที่เรียกว่า บายศรีใหญ่ หรือบายศรีต้น มี ๕ ชั้น หรือ ๗ ชั้น ตัวบายศรีม้วนเป็นกรวยมุมแหลมซ้อน ๓ ชั้น เจิมรอบแป้นไม้ รัดเอวบายศรีด้วยหยวกกล้วย ตรงกลางทำเป็นดอกประจำยามซึ่งทำจากมะละกอและฟักทองแกะสลัก บายศรีประเภทนี้เมื่อทำเสร็จแล้วจะนำไปตั้งบนพานทองขาวขนาดใหญ่ จึงเรียกว่า บายศรีตองรองทองขาว ส่วนใหญ่จะตั้งคู่กับบายศรีแก้ว ทอง เงิน สำรับใหญ่ ใช้ในการพระราชพิธีอย่างใหญ่ เช่น พระราชพิธีสมโภชขึ้นระวางช้างสำคัญ เป็นต้น เดิมบายศรีประเภทนี้ใช้ในการพระราชพิธีโสกันต์ และการพระราชพิธีอุปสมบทนาคหลวงที่เป็นพระราชวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าขึ้นไป ต่อมาได้เลิกธรรมเนียมดังกล่าวไปตามกาลสมัย
เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 353
บายศรี 1 ชั้น
บายศรี เป็นของสูงเป็นสิ่งที่มีค่าของคนไทย ตั้งแต่โบราณมาจนถึงปัจจุบันนับตั้งแต่เกิดจะจัดพิธีสังเวยและทำขวัญในวาระต่างๆ ซึ่งจะต้อง มีบายศรีเป็นสิ่งสำคัญในพิธีนั้นๆ ซึ่งเป็นศาสนพิธีของพราหมณ์ ในโบราณมีการเรียกพิธีสู่ขวัญ ว่า บาศรี เหตุที่เรียกว่า บาศรี เนื่องมาจากเป็นพิธีสำหรับ บุคคลชั้นเจ้านายผู้ใหญ่ทำกัน จึงมีคำว่า บา อยู่ด้วย “บา” ในภาษาโบราณอีสานใช้เป็นคำนำหน้าเรียกเจ้านาย เช่น บาท้าว บาบ่าว บาคราญ เป็นต้น ส่วนคำว่า ศรี หมายถึงผู้หญิงและสิ่งที่เป็นสิริมงคล บาศรี จึงหมายถึง การทำพิธีที่เป็นสิริมงคลแต่ปัจจุบันนี้ คำว่า บาศรี ไม่ค่อยนิยมเรียกกันแล้ว มักนิยมเรียกว่า บายศรี เป็นส่วนมาก
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 671
บายศรีพรหมเปิดทรัพย์
บายศรีทำจากใบตองสดและริบบิ้นโทนสีเหลือง-เขียว กรวยใบตองคาดดิ้นเงิน-ทอง รองกรวยด้วยกลีบใบตองสอดริบบิ้น ตกแต่งด้วยกลีบใบตองเพื่อความสวยงาม
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 249
บายศรีปากชาม แบบที่ 2
บายศรีปากชามค่อนข้างจะเป็นบายศรีที่มีความสำคัญมากเลยล่ะ เพราะส่วนใหญ่แล้วบายศรีประเภทอื่น ๆ ก็มักจะมีแม่แบบมาจากตัวบายศรีปากชามเลย หรือจะให้เข้าใจกันง่าย ๆ คือ ตัวบายศรีปากชามนั้นเป็นแม่แบบให้แก่บายศรีอื่น ๆ นั่นเอง โดยตัวบายศรีปากชามมักจะถูกล้อมรอบไปด้วยใบตองจับจีบเป็นรูปร่างต่าง ๆ ตกแต่งอยู่รอบ ๆ มีกรวยใบตองม้วนตั้งอยู่บนกลางองค์บายศรี บนยอดกรวยเองก็มีไข่ต้มและดอกไม้ประดับประดาอยู่เต็ม ภายในกรวยม้วนเองนั้นก็มีการบรรจุข้าวตอกและดอกไม้อยู่ภายใน และมีการตั้งตัวบายศรีไว้บานปากชามงาม ๆ จึงเป็นที่มีของชื่อว่าบายศรีปากชาม แต่ถ้าไม่สามารถที่จะหาชามรูปงามมาเพื่อใส่ตัวบายศรีได้เลย
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 1,950
บายศรีพรหมประกาศิต
บายศรีพรหมมีหลายแบบ เช่น บายศรีพรหม บายศรีพรหมสี่หน้า บายศรีพรหมประกาศิต ฯลฯ อาจมีชื่อเรียกแตกต่างกัน ตามแต่ละท้องถิ่น แต่ก็จะมีลักษณะที่เหมือนกันคือ ต้องมีแม่ ๑๖ นิ้ว จำนวน ๔ ทิศ และลูก ๙ นิ้ว จำนวน ๔ ทิศเหมือนกัน ถึงจะเป็นพรหมสี่หน้า ถ้านับด้านใดด้านหนึ่งก็จะมีจำนวน ๑๖ นิ้ว เหมือนกัน
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 377
บายศรีพรหมสี่หน้า
บายศรีพรหมมีหลายแบบ เช่น บายศรีพรหม บายศรีพรหมสี่หน้า บายศรีพรหมประกาศิต ฯลฯ อาจมีชื่อเรียกแตกต่างกัน ตามแต่ละท้องถิ่น แต่ก็จะมีลักษณะที่เหมือนกันคือ ต้องมีแม่ ๑๖ นิ้ว จำนวน ๔ ทิศ และลูก ๙ นิ้ว จำนวน ๔ ทิศเหมือนกัน ถึงจะเป็นพรหมสี่หน้า ถ้านับด้านใดด้านหนึ่งก็จะมีจำนวน ๑๖ นิ้ว เหมือนกัน
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 226
บายศรีใหญ่
บายศรีใหญ่หรือบายศรีต้น จะเป็นบายศรีที่มีขนาดใหญ่กว่าบายศรีปากชาม นิยมทำเป็น 3 ชั้น 5 ชั้น และ 7 ชั้น หรือบางทีก็ทำถึง 9 ชั้น ด้วยเหตุว่านำคติเรื่องฉัตรมาเกี่ยวข้อง ซึ่งแท้จริงแล้วการทำบายศรีใหญ่หรือบายศรีต้นนี้ไม่มีการกำหนดชั้นตายตัว
เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 1,893
บายศรีบัตรพลี
บัตรพลีจะมี 4 ลักษณะ 1.บัตรพลีเทวดามีชั้น 9 ชั้น 2.บัตรพลีเทพนพเคราะห์ 3.บัตรพลีเจ้ากรุงพาลี 4.บัตรพลีทั่วไปมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมมี 3 ชั้น
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 2,460
บายศรี 2 ชั้น
บายศรีเป็นงานประดิษฐ์ศิลป์โบราณของไทยที่รวมเอางานฝีมือและความเชื่อเข้าด้วยกัน ช่างไทยโบราณประดิดประดอยรูปแบบของบายศรีแต่ละแบบแต่ละชนิดเพื่อการใช้งานในพิธีมงคลต่างๆ บายศรีโบราณใช้ใบตองเป็นหลักออกแบบเป็นรูปร่างรูปทรงต่างๆ เพื่อให้เหมาะสมและถูกต้องกับพิธีการที่จะกระทำ นอกจากการใช้ในงานพิธีต่างๆแล้วบายศรีของไทยยังมีการประดับประดาตกแต่งไว้อย่างงดงาม จนถือเป็นเอกลักษณ์งานศิลป์รูปแบบไทยโดยเฉพาะ
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 573