เตียงพระเจ้าวัดบรมธาตุบ้านตาก
เผยแพร่เมื่อ 01-02-2022 ผู้ชม 542
[17.159927, 98.793143, เตียงพระเจ้าวัดบรมธาตุบ้านตาก]
ตากเป็นหัวเมืองทางเหนือที่มีกลุ่มชาวไทยวน (ลาว) ที่มีบวรพุทธศาสนาเป็นที่ยึดเหนี่ยวใจ ด้วยแรงศรัทธาในบวรพุทธศาสตร์นั้นส่งผลให้เกิดการรังสรรค์ผลงานศิลปะเพื่อเป็นพุทธบูชา ทั้งในด้านงานศิลปกรรม สถาปัตยกรรม รวมไปงานไม้แกะสลัก เขียนลายน้ำแต้ม หนึ่งในเครื่องสักการะที่งดงามนั้นคือ เตียงพระเจ้า
เตียงพระเจ้าเป็นหนึ่งในเครื่องถวายเมื่อการสมโภชพระพุทธรูปใหม่หรือเมื่อมีการบูรณะปฏิสังขรณ์พระพุทธรูป เพราะมีคติความเชื่อว่า องค์พระพุทธรูปนี้ จะสร้างด้วยไม้ ปูน หรือโลหะก็ดี วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ทำหรือระหว่างการบูรณะ อาจมีการกระทำอันไม่สมควรอาจเป็นอัปมงคล เมื่อพระพุทธรูปแล้วเสร็จก็ถือว่ายังไม่สมบูรณ์ ต่อเมื่อทำพิธีบวชเสียก่อนจึงจะสำเร็จเป็นพระพุทธรูปให้คนกราบไหว้ได้ และมีคติว่าพระพุทธองค์มีวรรณะเป็นกษัตริย์ จึงต้องสร้างเครื่องราชกกุธภัณฑ์ เครื่องราชูประโภคถวายก่อนการบวช ซึ่งมีเครื่องใช้ประกอบในพิธีอีกหลายประการ
อาสนา (เตียงนอนพระเจ้า) ลักษณะเป็นเตียงนอนแบบกษัตริย์ล้านนา ทรงปราสาทหลังเปียงไม่มียอด ประดับไม้ฉลุลายตุงมันด้านบน เครื่องไม้สัก ประกอบด้วยงานกลึง งานแกะสลัก และปิดทองทองร่องชาด(หาง)แบบโบราณ ภายในประดิษฐาน ค้างธรรม ที่นอน หมอน น้ำต้น พัดหางนกยูง ฯลฯ(ที่มาของภาพวัดพระบรมธาตุบ้านตาก)
คำสำคัญ : อาสนา, เตียงนอนพระเจ้า
ที่มา : https://www.facebook.com/laoruengmuengtak/photos/681182708638606
รวบรวมและจัดทำข้อมูล : กาญจนา จันทร์สิงห์
สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ มาหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร. (2565). เตียงพระเจ้าวัดบรมธาตุบ้านตาก. สืบค้น 4 ตุลาคม 2567, จาก https://arit.kpru.ac.th/ap2/local/?nu=pages&page_id=2042&code_db=610004&code_type=TK005
Google search
การนับถือผีเป็นความเชื่อที่เก่าแก่ที่สุดและเป็นความเชื่อร่วมในสังคมอุษาคเนย์ แม้ภายหลังพรหมณ์ฮินดูและพุทธศาสนาจะแพร่หลายเข้ามาในประเทศไทย โดยเฉพาะในดินแดนภาคเหนือที่รับพุทธศาสนาผ่านกลุ่มมอญมาแต่ยุคหริภุญไชย แต่ความเชื่อเรื่องผีก็ยังคงฝั่งรากลึกในสังคมชาวภาคเหนือ จังหวัดตากเมืองชายแดนวัฒนธรรมล้านนา-สยามกลุ่มชาวไทยวน(คนลาวตามคนท้องถิ่นเรียก)มีประเพณีที่สืบทอดมาในชุมชนคือการเลี้ยงผีเจ้านายและผีบรรพบุรุษซึ่งนิยมเลี้ยงในช่วงก่อนเทศกาลเข้าพรรษา
เผยแพร่เมื่อ 26-01-2022 ผู้เช้าชม 668
ประเพณีขึ้นธาตุเดือน 9 งานขึ้นธาตุเดือน 9 เป็นงานบุญที่จัดขึ้นเพื่อเป็นการบูชาพระบรมธาตุขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมมาพุทธเจ้า กำหนดการจัดในวันขึ้น 14 ค่ำ และ 15 ค่ำ เดือน 9 ของภาคเหนือ หรือตรงกับเดือน 7 ของไทย ประมาณปลายเดือนพฤษภาคม หรือเดือนมิถุนายนของทุกปี ภายในงานมีการจัดขบวนแห่ เช่น ขบวนกลองยาว ขบวนปัจจัยไทยทาน ขบวนต้นเงิน ขบวนต้นผ้าป่า ขบวนตุงไชย ผ้าห่มองค์พระธาตุ
เผยแพร่เมื่อ 31-01-2022 ผู้เช้าชม 1,993
เตียงพระเจ้าเป็นหนึ่งในเครื่องถวายเมื่อการสมโภชพระพุทธรูปใหม่หรือเมื่อมีการบูรณะปฏิสังขรณ์พระพุทธรูป เพราะมีคติความเชื่อว่า องค์พระพุทธรูปนี้ จะสร้างด้วยไม้ ปูน หรือโลหะก็ดี วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ทำหรือระหว่างการบูรณะ อาจมีการกระทำอันไม่สมควรอาจเป็นอัปมงคล เมื่อพระพุทธรูปแล้วเสร็จก็ถือว่ายังไม่สมบูรณ์ ต่อเมื่อทำพิธีบวชเสียก่อนจึงจะสำเร็จเป็นพระพุทธรูปให้คนกราบไหว้ได้ และมีคติว่าพระพุทธองค์มีวรรณะเป็นกษัตริย์ จึงต้องสร้างเครื่องราชกกุธภัณฑ์ เครื่องราชูประโภคถวายก่อนการบวช ซึ่งมีเครื่องใช้ประกอบในพิธีอีกหลายประการ
เผยแพร่เมื่อ 01-02-2022 ผู้เช้าชม 542
ประเพณีขึ้นธาตุเดือน 9 งานขึ้นธาตุเดือน 9 เป็นงานบุญที่จัดขึ้นเพื่อเป็นการบูชาพระบรมธาตุขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า กำหนดการจัดในวันขึ้น 14 ค่ำ และ 15 ค่ำ เดือน 9 ของภาคเหนือ หรือตรงกับเดือน 7 ของไทย ประมาณปลายเดือนพฤษภาคมหรือเดือนมิถุยายนของทุกปี ภายในงานมีการจัดขบวนแห่ เช่น ขบวนกลองยาว ขบวนปัจจัยไทยทาน ขบวนต้นเงิน ขบวนต้นผ้าป่า ขบวนตุงไชย ผ้าห่มองค์พระธาตุ
เผยแพร่เมื่อ 15-08-2018 ผู้เช้าชม 740
พิธีส่งสการ คือ พิธีกรรมเกี่ยวกับการปลงศพ ชาวล้านนามีคติที่เกี่ยวกับพิธีงานศพที่ลุ่มลึกและซ่อนด้วยคติความเชื่ออย่างมากมาย การประกอบพิธีจูงศพด้วยสายจูง สายสิญจน์ เชิญร่างบรรจุในโลงบนล้อเกวียนออกจากวัด โดยชาวบ้านก่อกองฟอนบริเวณลานหน้าวัด อันเป็นหนึ่งในผังของวัดที่สำคัญของล้านนาที่นิยมมีข่วงหน้าวัดเพื่อใช้งานด้านต่าง ๆ รวมไปถึงการประกอบพิธีการสงสะการตุ๊เจ้าด้วย หลังจากนั้นบรรจุร่างบนปราสาท ศิลปะพื้นบ้าน นอกจากนั้นในพิธีดังกล่าวมีการเผาศพในช่วงกลางวันแบบโบราณซึ่งต่างจากความนิยมในปัจจุบันทางภาคเหนือที่ต่างหันไปนิยมประกอบพิธีสงสการตุ๊หลวง(เจ้าอาวาส) ในช่วงกลางคืนมากขึ้น ส่วนพระที่ไม่ต่างปราสาทหลวงก็ยังนิยมประชุมเพลิงตอนบ่ายอยู่เช่นกันในสังคมล้านนา งานส่งสการมิได้เป็นเพียงงานที่เกิดขึ้นบนความโศกเศร้าเพียงเท่านั้นยังเป็นงานที่ศิลปินได้มีโอกาสถ่ายทอดฝีมืออันวิจิตรผ่านปราสาทด้วย เป็นการต่อลมหายใจให้สล่าอยู่คู่สังคมสืบไป
เผยแพร่เมื่อ 01-02-2022 ผู้เช้าชม 3,761
จารีตเก่าที่สืบทอดในสังคมภาคเหนือมายาวนาน ดีใจเหลือเกินที่ชุมชนเกาะลาน และวัดเกาะลาน อำเภอบ้านตาก จังหวัดตาก ฮักฮาขนบจารีตของชุมชน ฮักฮางานพุทธศิลป์ด้วยการแขวน ตุงค่าวธรรม ในประเพณีการตั้งธรรมหลวง "เตดธรรม" เป็นจารีตที่งดงามและควรอนุรักษ์ให้อยู่คู่ท้องถิ่นของจังหวัดตากสืบไป นานมาแล้วแอดมินเคยสำรวจพบว่าที่ชุมชนเชียงทองยังมีคติการแขวนตุงค่าวธรรมในงานเต็ดธรรม อยู่เช่นเดียวกัน ขอชื่อชมและเป็นกำลังใจชุมชนรักษาขนบธรรมเนียบจารีตประเพณีที่ดีงามของชุมชนเป็นมรดกของท้องถิ่นของเรา ทำให้ตุงค่าวธรรมงานพุทธศิลปยังคงมีบทบาทในงานศาสนาพิธี ต่อลมหายใจงานพุทธศิลป์
เผยแพร่เมื่อ 26-01-2022 ผู้เช้าชม 572
งานประเพณีลอยกระทงสายและประเพณีแข่งเรือพายโบราณ ที่มีความเป็นเอกลักษณ์ของชาวอำเภอบ้านตาก กล่าวคือ จะมีการจัดกิจกรรมทั้งกลางวันและกลางคืน โดยภาคกลางวัน มีการแข่งขันเรือพายโบราณชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามฯ บรมราชกุมารี การแข่งขันเรือยาว 30 ฝีพาย ภาคกลางคืน การแข่งขันลอยกระทงสายที่มีความแตกต่างจากการลอยกระทงโดยทั่วไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งอำเภอบ้านตากถือเป็นแหล่งต้นกำเนิดของงานประเพณีนี้ จึงทำให้การลอยกระทงสายมีความน่าสนใจเป็นอย่างยิ่ง
เผยแพร่เมื่อ 27-01-2022 ผู้เช้าชม 1,312
งานประเพณีลอยกระทงสายและประเพณีแข่งเรือพายโบราณ ที่มีความเป็นเอกลักษณ์ของชาวอำเภอบ้านตาก จะมีการจัดกิจกรรมทั้งกลางวันและกลางคืน โดยภาคกลางวัน มีการแข่งขันเรือพายโบราณชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามฯบรมราชกุมารี การแข่งขันเรือยาว 30 ฝีพาย ภาคกลางคืน การแข่งขันลอยกระทงสายที่มีความแตกต่างจากการลอยกระทงโดยทั่วไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งอำเภอบ้านตากถือเป็นแหล่งต้นกำเนิดของงานประเพณีนี้ จึงทำให้การลอยกระทงสายมีความน่าสนใจเป็นอย่างยิ่ง
เผยแพร่เมื่อ 15-08-2018 ผู้เช้าชม 1,802