บายศรีปากชาม แบบที่ 1

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้ชม 136

[16.3858304, 99.5097984, บายศรีปากชาม แบบที่ 1]

ข้อมูลทั่วไป

ลักษณะ ดอกไม้ที่หากจะนำมาตกแต่งตัวบายศรีต้องเป็นดอกไม้ที่สีสันสดใส สวยงามและชื่อว่าต้องเป็นดอกไม้มงคล เช่น ดอกบัว ดอกดาวเรือง เป็นต้น โดยส่วนใหญ่แล้วมักจะใช้พานบายศรีปากชาม 7 ชั้นหรือ 9 ชั้น โดยมีการจัดวางเป็นคู่ ๆ ทั้งหมด 3 คู่ มีเครื่องเซ่นไหว้อยู่ 3 สำรับ ส่วนการจะลดลงของสำรับหรือไม่ก็ต้องขึ้นกับว่าโรงพิธีมีขนาดเท่าไหร่ เพียงพอต่อการจัดพิธีได้อย่างไรบ้าง

การใช้งาน พานบายศรีปากชามนั้นมีประโยชน์มากมายเลยทีเดียว เพราะสามารถใช้ประโยชน์ในพิธีกรรมต่าง ๆ ได้หลายพิธีเลย เช่น ใช้ในพิธีการไหว้ครู ใช้ในพิธีที่ต้องการบรวงสรวง หรือมีการบูชาเซ่นไหว้เทวดาองค์รักษ์ พิธีการฉลองต่าง ๆ หรือที่มักเอาไว้ทำการบายศรีสู่ขวัญก่อนจะมีการแสดงครั้งใหญ่นั่นเอง โดยที่ก่อนจะมีการแสดงครั้งใหญ่และมีการทำพิธีบายศรีสู่ขวัญกันนั้นก็ต้องมีการเตรียมบายศรีปากชาม เครื่องเซ่นไหว้ให้เพียบพร้อม แล้วจึงอัญเชิญครูทั้งหลายมาร่วมกันอวยพรนำชัยให้มีแต่ความโชคดีมาเข้าข้างแก่เรา โดยมีทั้งพระปฐมครู บิดามารดา คู่สวดอุปัชฌาย์ ครูอาจารย์ที่ได้มอบวิชาความรู้แก่เรา ท้าวมหาพรหม บรมมหา เทวราช แล้วก็ยังมีอีกมากมาย

วัสดุ-อุปกรณ์

ใบตอง ดอกเข็ม
เข็มเย็บใบตอง ไข่ต้ม
ด้าย ข้าวสวย
กรรไกร
แม็ก

วิธีการทำ

1-3. ม้วนใบตองเป็นรูปกรวยเล็กด้านหนึ่งเล็กอีกด้านหนึ่งใหญ่

4-8. ลักษณะใบตองรูปกรวย เสร็จแล้วฉีกใบตอง 1.5 นิ้ว ผ้านุ่งเตรียมไว้นาห่อกรวยบายศร๊

9-10. นำตัวลูกบาบศรีจับเรียงวางจากตัวแรกแล้วห่มด้วยผ้านุ่ง

11-12. นำเข็มเย็บร้อยด้าย แล้วเย็บตัวลูกบายศรีให้ได้ 7 ชั้น ม้วนกรวยใบตองแล้วฉีกผ้านุ่งเตรียมไว้

นำผ้านุ่งมาห่มกรวยใบตองทีละชั้น

14-19. ห่มกรวยใบตองทีละชั้นให้ครบ 5 ชั้น

20-21. จับใบตองม้วนเป็นรูปกรวย ใช้แม็กเย็บให้แน่น

เตรียมกรวยใบตอง 1 ชิ้น ตัวบายศรี 3 ตัว ตัวแมงดา 3 ตัว ไข่เป็ดต้ม 1 ฟอง ข้าวสวยพอประมาณและดอกเข็ม
นำข้าวสวยจัดใส่ใบตองให้เต็ม

24-25. นำกรวยที่เตรียมไว้ใส่ในถ้วยตรงกลาง จากนั้นให้วางตัวบายศรีด้านข้างกรวย 3 มุม นำแมงดาเสียบตามช่องว่างที่เหลืออยู่อีก 3 ตัว

26-27. ตกแต่งด้วยดอกไม้ที่เตรียมไว้ พร้อมนำไข่ต้มมาเสียบไว้ที่ปลายยอดกรวย

คำสำคัญ : บายศรี

ที่มา : 253/1 หมู่ 1

รวบรวมและจัดทำข้อมูล : นักศึกาษา รหัส 5912206

https://arit.kpru.ac.th/ap/local/?nu=pages&page_id=1096&code_db=DB0019&code_type=002

Google-Scholar : ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เพื่อ เชื่อมโยงระบบฐานข้อมูลในจังหวัดกำแพงเพชร

บายศรีปากชาม

บายศรีรองด้วยชามประดับไปด้วย ดอกไม้มงคลต่างๆ บายศรีปากชาม เป็นบายศรี ที่ใช้ในการ สักการบูชา เทพยดา ครูบาอาจารย์ ในการบวงสรวง เทพยดาในทุกๆ พิธีกรรม จะขาดบายศรีปากชามไม่ได้

เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 224

บายศรีพรหมบารมี

บายศรีทำจากใบตองสดและริบบิ้นโทนสีชมพู-ขาว กรวยใบตองจับจีบแต่ละชั้นสลับด้วยเย็บแบบริบบิ้นผสมกลีบใบตอง

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 246

บายศรีปากชาม แบบที่ 1

บายศรีปากชามค่อนข้างจะเป็นบายศรีที่มีความสำคัญมากเลยล่ะ เพราะส่วนใหญ่แล้วบายศรีประเภทอื่น ๆ ก็มักจะมีแม่แบบมาจากตัวบายศรีปากชามเลย หรือจะให้เข้าใจกันง่าย ๆ คือ ตัวบายศรีปากชามนั้นเป็นแม่แบบให้แก่บายศรีอื่น ๆ นั่นเอง โดยตัวบายศรีปากชามมักจะถูกล้อมรอบไปด้วยใบตองจับจีบเป็นรูปร่างต่าง ๆ ตกแต่งอยู่รอบ ๆ มีกรวยใบตองม้วนตั้งอยู่บนกลางองค์บายศรี บนยอดกรวยเองก็มีไข่ต้มและดอกไม้ประดับประดาอยู่เต็ม ภายในกรวยม้วนเองนั้นก็มีการบรรจุข้าวตอกและดอกไม้อยู่ภายใน และมีการตั้งตัวบายศรีไว้บานปากชามงาม ๆ จึงเป็นที่มีของชื่อว่าบายศรีปากชาม แต่ถ้าไม่สามารถที่จะหาชามรูปงามมาเพื่อใส่ตัวบายศรีได้เลย

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 136

บายศรีเทพบูชา

บายศรีทำจากใบตองสดและริบบิ้นโทนสีชมพู-เขียวรองรับช่อบายศรีด้วยกลีบใบตองผสมริบบิ้น

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 443

บายศรีใหญ่

บายศรีใหญ่หรือบายศรีต้น จะเป็นบายศรีที่มีขนาดใหญ่กว่าบายศรีปากชาม นิยมทำเป็น 3 ชั้น 5 ชั้น และ 7 ชั้น หรือบางทีก็ทำถึง 9 ชั้น ด้วยเหตุว่านำคติเรื่องฉัตรมาเกี่ยวข้อง ซึ่งแท้จริงแล้วการทำบายศรีใหญ่หรือบายศรีต้นนี้ไม่มีการกำหนดชั้นตายตัว

เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 1,508

ขันหมากเบ็ง

นิยมนำดอกหมากเบ็งมาสักการบูชาพระพุทธรูปตามถ้ำ หมากเบ็งนิยมทำชั้นในภาคอิสาน

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 139

ถาดบายศรีใบตองพับสามเหลี่ยม

งานประดิษฐ์ดอกไม้ใบตอง เป็นเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมของไทยที่มีมาช้านาน ใช้ในงานพิธีต่าง ๆ ในสมัยก่อนงานใบตองประดิษฐ์ขึ้นโดยใช้ส่วนประกอบของต่าง ๆ ของต้นกล้วย เช่น ใบกล้วยและกาบกล้วยมาประดิษฐ์เป็นบายศรี กระทงดอกไม้ กระทงลอย พานพุ่ม แจกันดอกไม้ ล้วนมาจากสิ่งที่สามารถสูญสลายได้เองตามธรรมชาติ แม้ว่าในปัจจุบันนี้ กระแสทางเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในสังคมไทย แต่งานประดิษฐ์จากใบตองเหล่านี้ก็ยังได้รับการสืบทอด และสืบสานงานฝีมือในแขนงนี้ให้คงอยู่สืบไป

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 807