บายศรีปากชาม แบบที่ 1

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้ชม 169

[16.3858304, 99.5097984, บายศรีปากชาม แบบที่ 1]

ข้อมูลทั่วไป

ลักษณะ ดอกไม้ที่หากจะนำมาตกแต่งตัวบายศรีต้องเป็นดอกไม้ที่สีสันสดใส สวยงามและชื่อว่าต้องเป็นดอกไม้มงคล เช่น ดอกบัว ดอกดาวเรือง เป็นต้น โดยส่วนใหญ่แล้วมักจะใช้พานบายศรีปากชาม 7 ชั้นหรือ 9 ชั้น โดยมีการจัดวางเป็นคู่ ๆ ทั้งหมด 3 คู่ มีเครื่องเซ่นไหว้อยู่ 3 สำรับ ส่วนการจะลดลงของสำรับหรือไม่ก็ต้องขึ้นกับว่าโรงพิธีมีขนาดเท่าไหร่ เพียงพอต่อการจัดพิธีได้อย่างไรบ้าง

การใช้งาน พานบายศรีปากชามนั้นมีประโยชน์มากมายเลยทีเดียว เพราะสามารถใช้ประโยชน์ในพิธีกรรมต่าง ๆ ได้หลายพิธีเลย เช่น ใช้ในพิธีการไหว้ครู ใช้ในพิธีที่ต้องการบรวงสรวง หรือมีการบูชาเซ่นไหว้เทวดาองค์รักษ์ พิธีการฉลองต่าง ๆ หรือที่มักเอาไว้ทำการบายศรีสู่ขวัญก่อนจะมีการแสดงครั้งใหญ่นั่นเอง โดยที่ก่อนจะมีการแสดงครั้งใหญ่และมีการทำพิธีบายศรีสู่ขวัญกันนั้นก็ต้องมีการเตรียมบายศรีปากชาม เครื่องเซ่นไหว้ให้เพียบพร้อม แล้วจึงอัญเชิญครูทั้งหลายมาร่วมกันอวยพรนำชัยให้มีแต่ความโชคดีมาเข้าข้างแก่เรา โดยมีทั้งพระปฐมครู บิดามารดา คู่สวดอุปัชฌาย์ ครูอาจารย์ที่ได้มอบวิชาความรู้แก่เรา ท้าวมหาพรหม บรมมหา เทวราช แล้วก็ยังมีอีกมากมาย

วัสดุ-อุปกรณ์

ใบตอง ดอกเข็ม
เข็มเย็บใบตอง ไข่ต้ม
ด้าย ข้าวสวย
กรรไกร
แม็ก

วิธีการทำ

1-3. ม้วนใบตองเป็นรูปกรวยเล็กด้านหนึ่งเล็กอีกด้านหนึ่งใหญ่

4-8. ลักษณะใบตองรูปกรวย เสร็จแล้วฉีกใบตอง 1.5 นิ้ว ผ้านุ่งเตรียมไว้นาห่อกรวยบายศร๊

9-10. นำตัวลูกบาบศรีจับเรียงวางจากตัวแรกแล้วห่มด้วยผ้านุ่ง

11-12. นำเข็มเย็บร้อยด้าย แล้วเย็บตัวลูกบายศรีให้ได้ 7 ชั้น ม้วนกรวยใบตองแล้วฉีกผ้านุ่งเตรียมไว้

นำผ้านุ่งมาห่มกรวยใบตองทีละชั้น

14-19. ห่มกรวยใบตองทีละชั้นให้ครบ 5 ชั้น

20-21. จับใบตองม้วนเป็นรูปกรวย ใช้แม็กเย็บให้แน่น

เตรียมกรวยใบตอง 1 ชิ้น ตัวบายศรี 3 ตัว ตัวแมงดา 3 ตัว ไข่เป็ดต้ม 1 ฟอง ข้าวสวยพอประมาณและดอกเข็ม
นำข้าวสวยจัดใส่ใบตองให้เต็ม

24-25. นำกรวยที่เตรียมไว้ใส่ในถ้วยตรงกลาง จากนั้นให้วางตัวบายศรีด้านข้างกรวย 3 มุม นำแมงดาเสียบตามช่องว่างที่เหลืออยู่อีก 3 ตัว

26-27. ตกแต่งด้วยดอกไม้ที่เตรียมไว้ พร้อมนำไข่ต้มมาเสียบไว้ที่ปลายยอดกรวย

คำสำคัญ : บายศรี

ที่มา : 253/1 หมู่ 1

รวบรวมและจัดทำข้อมูล : นักศึกาษา รหัส 5912206

https://arit.kpru.ac.th/ap/local/?nu=pages&page_id=1096&code_db=DB0019&code_type=002

Google-Scholar : ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เพื่อ เชื่อมโยงระบบฐานข้อมูลในจังหวัดกำแพงเพชร

บายศรีพรหมสี่หน้า

บายศรีพรหมมีหลายแบบ เช่น บายศรีพรหม บายศรีพรหมสี่หน้า บายศรีพรหมประกาศิต ฯลฯ อาจมีชื่อเรียกแตกต่างกัน ตามแต่ละท้องถิ่น แต่ก็จะมีลักษณะที่เหมือนกันคือ ต้องมีแม่ ๑๖ นิ้ว จำนวน ๔ ทิศ และลูก ๙ นิ้ว จำนวน ๔ ทิศเหมือนกัน ถึงจะเป็นพรหมสี่หน้า ถ้านับด้านใดด้านหนึ่งก็จะมีจำนวน ๑๖ นิ้ว เหมือนกัน

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 234

ถาดใบตองลายพัด

งานประดิษฐ์ดอกไม้ใบตอง เป็นเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมของไทยที่มีมาช้านาน ใช้ในงานพิธีต่าง ๆ ในสมัยก่อนงานใบตองประดิษฐ์ขึ้นโดยใช้ส่วนประกอบของต่าง ๆ ของต้นกล้วย เช่น ใบกล้วยและกาบกล้วยมาประดิษฐ์เป็นบายศรี กระทงดอกไม้ กระทงลอย พานพุ่ม แจกันดอกไม้ ล้วนมาจากสิ่งที่สามารถสูญสลายได้เองตามธรรมชาติ แม้ว่าในปัจจุบันนี้ กระแสทางเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในสังคมไทย แต่งานประดิษฐ์จากใบตองเหล่านี้ก็ยังได้รับการสืบทอด และสืบสานงานฝีมือในแขนงนี้ให้คงอยู่สืบไป

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 171

บายศรีตองรองทองขาว

บายศรีตองรองทองขาว เป็นบายศรีทำด้วยใบตองอย่างบายศรีของราษฎรที่เรียกว่า บายศรีใหญ่ หรือบายศรีต้น มี ๕ ชั้น หรือ ๗ ชั้น ตัวบายศรีม้วนเป็นกรวยมุมแหลมซ้อน ๓ ชั้น เจิมรอบแป้นไม้ รัดเอวบายศรีด้วยหยวกกล้วย ตรงกลางทำเป็นดอกประจำยามซึ่งทำจากมะละกอและฟักทองแกะสลัก บายศรีประเภทนี้เมื่อทำเสร็จแล้วจะนำไปตั้งบนพานทองขาวขนาดใหญ่ จึงเรียกว่า บายศรีตองรองทองขาว ส่วนใหญ่จะตั้งคู่กับบายศรีแก้ว ทอง เงิน สำรับใหญ่ ใช้ในการพระราชพิธีอย่างใหญ่ เช่น พระราชพิธีสมโภชขึ้นระวางช้างสำคัญ เป็นต้น เดิมบายศรีประเภทนี้ใช้ในการพระราชพิธีโสกันต์ และการพระราชพิธีอุปสมบทนาคหลวงที่เป็นพระราชวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าขึ้นไป ต่อมาได้เลิกธรรมเนียมดังกล่าวไปตามกาลสมัย

เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 376