บายศรีบุษปภัทร

บายศรีบุษปภัทร

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้ชม 122

[16.3858304, 99.5097984, บายศรีบุษปภัทร]

ข้อมูลทั่วไป

ลักษณะ

บายศรีประกอบด้วยบายศรี 9 ชั้นลักษณะกลีบแบนปลายแหลมประกอบตัวบายศรีไล่ขนาดให้ไปกี่เป็นเส้นโค้งสวยงานนุ่งผ้านุ่งชายธงให้แต่ละชิ้นมีจังหวะเท่ากันเป็นเกลี้ยงปลายยอดร้อยมาลัยตุ้มจัดให้สวยงามตัดตัวแมงดาพับกลีบผกาซ้อน 3 ชั้นจึงตรงกลางตัวแมงดา

อุปกรณ์

1 ใบตองตานี

2 ดอกพุด

3 ดอกรักสีกล้วยไม้สีขาว

4 ใบยัวเรนัส

5 ตะปูหมุด

6 ไม้กะรัต

7 ชามกว้าง 5 นิ้ว

8 เข็มสอยยาวเบอร์ 7

9 ได้สีเขียวเบอร์

10 กรรไกร

วิธีการทำ

ขั้นตอนการพับและเย็บบายศรี

ฉีกใบตองพับตัวบายศรีให้มีความกว้างต่างกัน 6 ขนาด ขนาดและ 3 ชิ้นและเพิ่มความกว้างขนาด 5 นิ้ว 9 ชิ้นพับตัวบายศรีหน้าหน้าแปรงวางริมใบตองทางแข็งไว้ทางด้านซ้ายวางไม้กะรัตไว้กึ่งกลางใบตองสำหรับเสียบดอกพุดใช้มือขวาแต่ปลายยอดให้แน่นแล้วม้วนริมใบตองทางด้านซ้ายเสียงเข้ามาจนเลยเส้นตั้งฉากแล้วพับทบริมใบตองทางขวามือเข้ามาทางชิสันพบแล้วพับสามทบทางด้านขวาทับมาทางซ้ายให้สันทบด้านล่างและด้านบนเท่ากันพอดีโดยพับใบตองทุกขนาดทุกชิ้น สองพับผ้านุ่งชายธงฉีกใบตองสำหรับ พับผ้านุ่งชายธงความกว้าง 4 ขนาดขนาดละ 3 ชิ้นและจะต้องมีความกว้าง 3 นิ้วจำนวน 15 ชิ้นจากนั้นพับใบตองด้านซ้ายเสียงจากกึ่งกลางลงมาจากนั้นพับริมใบตองด้านขวาเสียงจากกึ่งกลางลงมาให้ไปพบกันเล็กน้อยส่วนวิธีการนุ่งผ้าเหมือนบายศรีคชาพักตร์พับแบบที่ 1 หน้าที่ 25 ตัวบายศรีตัวละ 3 ผืนให้ลดหลั่นกันประมาณชั้นละ 1 เซนติเมตรและเสียบดอกพุดที่ปลายตัวบายศรีทุกตัว

ขั้นตอนการตัดตัวแมงดา

ฉีกใบตองกว้าง 3 นิ้วจำนวน 3 ชิ้นแล้วพับใบตองตามยาว แล้วตัดตัวแมงดาให้โค้งเป็นรูปวงรีโดยมีความกว้าง 2 นิ้วอยาว 2 นิ้วแล้วตัดหางแมงดาให้มีความกว้างครึ่งเซนติเมตรและฉีกใบตองตามยาวออกตัดและฉีกใบตองไปเรื่อยๆจนเหลือใบตองกว้างครึ่งเซนติเมตรขนาดที่ยังพับสามทบอยู่ แล้วตัดหางใบตองให้เป็นปลายแหลม 2 ฉีกใบตองกว้าง 2 นิ้วพับตัวบายศรีหน้าหน้าหน่วยวางริมใบตองทางแผงไว้ด้านซ้ายพับลงมาให้ตั้งฉากแล้ววางไม้กะรัตไว้กึ่งกลางใบตองสำหรับเสียบดอกพุดและภาพริมใบตองเข้ามาอีก 1 ทบจากนั้นพับทบริมใบตองทางขวาเข้ามาจนชินสันทบให้ปลายยอดแหลมและแม่นพับตัวบายศรีขนาด 3 ตัวแล้วนำมาวางซ้อนกันให้ไปแหลมรถหลังกันเล็กน้อยและเสียบยอดด้วยดอกพุดแล้วนำตัวบายศรีวางตรงกลางตัวแมงดาและเย็บตึงให้แน่นทำเช่นนี้จนครบสามตัว

ขั้นตอนการม้วนกรวย

ฉีกใบตองกว้าง 10 นิ้วจำนวน 2 ถึง 4 แผ่นโดยวางใบตองสลับทางอ่อนแก่แล้วม้วนริมใบตองเข้ามาทางขวาม้วนข้าวจนเกินครึ่งให้ปลายกรวยแหลมแล้วทับริมใบตองด้านซ้ายให้ตั้งฉากม้วนกรวยจนสุดใบตองแล้วเย็บดอกจันดึงใบตองให้แน่นตัดปากใบกรวยโดยรอบให้เท่ากัน มองปากกรวยเพื่อไม่ให้ใบตองฉีกขาดได้และเย็บตรึงเป็นระยะ

คำสำคัญ : บายศรี

ที่มา : 253/1 หมู่ 1

รวบรวมและจัดทำข้อมูล : นักศึกาษา รหัส 5912206

https://arit.kpru.ac.th/ap/local/?nu=pages&page_id=1035&code_db=DB0019&code_type=002

Google-Scholar : ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เพื่อ เชื่อมโยงระบบฐานข้อมูลในจังหวัดกำแพงเพชร

บายศรี 1 ชั้น

บายศรี เป็นของสูงเป็นสิ่งที่มีค่าของคนไทย ตั้งแต่โบราณมาจนถึงปัจจุบันนับตั้งแต่เกิดจะจัดพิธีสังเวยและทำขวัญในวาระต่างๆ ซึ่งจะต้อง มีบายศรีเป็นสิ่งสำคัญในพิธีนั้นๆ ซึ่งเป็นศาสนพิธีของพราหมณ์ ในโบราณมีการเรียกพิธีสู่ขวัญ ว่า บาศรี เหตุที่เรียกว่า บาศรี เนื่องมาจากเป็นพิธีสำหรับ บุคคลชั้นเจ้านายผู้ใหญ่ทำกัน จึงมีคำว่า บา อยู่ด้วย “บา” ในภาษาโบราณอีสานใช้เป็นคำนำหน้าเรียกเจ้านาย เช่น บาท้าว บาบ่าว บาคราญ เป็นต้น ส่วนคำว่า ศรี หมายถึงผู้หญิงและสิ่งที่เป็นสิริมงคล บาศรี จึงหมายถึง การทำพิธีที่เป็นสิริมงคลแต่ปัจจุบันนี้ คำว่า บาศรี ไม่ค่อยนิยมเรียกกันแล้ว มักนิยมเรียกว่า บายศรี เป็นส่วนมาก

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 258

บายศรีตองรองทองขาว

บายศรีตองรองทองขาว เป็นบายศรีทำด้วยใบตองอย่างบายศรีของราษฎรที่เรียกว่า บายศรีใหญ่ หรือบายศรีต้น มี ๕ ชั้น หรือ ๗ ชั้น ตัวบายศรีม้วนเป็นกรวยมุมแหลมซ้อน ๓ ชั้น เจิมรอบแป้นไม้ รัดเอวบายศรีด้วยหยวกกล้วย ตรงกลางทำเป็นดอกประจำยามซึ่งทำจากมะละกอและฟักทองแกะสลัก บายศรีประเภทนี้เมื่อทำเสร็จแล้วจะนำไปตั้งบนพานทองขาวขนาดใหญ่ จึงเรียกว่า บายศรีตองรองทองขาว ส่วนใหญ่จะตั้งคู่กับบายศรีแก้ว ทอง เงิน สำรับใหญ่ ใช้ในการพระราชพิธีอย่างใหญ่ เช่น พระราชพิธีสมโภชขึ้นระวางช้างสำคัญ เป็นต้น เดิมบายศรีประเภทนี้ใช้ในการพระราชพิธีโสกันต์ และการพระราชพิธีอุปสมบทนาคหลวงที่เป็นพระราชวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าขึ้นไป ต่อมาได้เลิกธรรมเนียมดังกล่าวไปตามกาลสมัย

เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 58

บายศรีบัตรพลี

บัตรพลีจะมี 4 ลักษณะ 1.บัตรพลีเทวดามีชั้น 9 ชั้น 2.บัตรพลีเทพนพเคราะห์ 3.บัตรพลีเจ้ากรุงพาลี 4.บัตรพลีทั่วไปมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมมี 3 ชั้น

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 716

บายศรีปากชาม แบบที่ 1

บายศรีปากชามค่อนข้างจะเป็นบายศรีที่มีความสำคัญมากเลยล่ะ เพราะส่วนใหญ่แล้วบายศรีประเภทอื่น ๆ ก็มักจะมีแม่แบบมาจากตัวบายศรีปากชามเลย หรือจะให้เข้าใจกันง่าย ๆ คือ ตัวบายศรีปากชามนั้นเป็นแม่แบบให้แก่บายศรีอื่น ๆ นั่นเอง โดยตัวบายศรีปากชามมักจะถูกล้อมรอบไปด้วยใบตองจับจีบเป็นรูปร่างต่าง ๆ ตกแต่งอยู่รอบ ๆ มีกรวยใบตองม้วนตั้งอยู่บนกลางองค์บายศรี บนยอดกรวยเองก็มีไข่ต้มและดอกไม้ประดับประดาอยู่เต็ม ภายในกรวยม้วนเองนั้นก็มีการบรรจุข้าวตอกและดอกไม้อยู่ภายใน และมีการตั้งตัวบายศรีไว้บานปากชามงาม ๆ จึงเป็นที่มีของชื่อว่าบายศรีปากชาม แต่ถ้าไม่สามารถที่จะหาชามรูปงามมาเพื่อใส่ตัวบายศรีได้เลย

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 66