ข้าวหลาม

เผยแพร่เมื่อ 27-11-2024 ผู้ชม 37

[16.8866919, 98.5230838, ข้าวหลาม]

การเผาข้าวหลาม เป็นประเพณีดั้งเดิมของชาวบ้านในชุมชน ที่จัดทำในช่วงหลังจากการเก็บเกี่ยวข้าวใหม่ โดย นางสาวอรพรรณ ธาราแม่กลอง ได้อธิบายเกี่ยวกับขั้นตอนการทำข้าวหลามว่า ประกอบด้วยวัสดุและส่วนผสมที่สำคัญดังนี้:

ส่วนผสมที่ใช้ในการทำข้าวหลาม
     1. ไม้ไผ่: ใช้เป็นภาชนะสำหรับบรรจุข้าวหลาม 
     2. ข้าวเหนียว: วัตถุดิบหลักที่ใช้ในการทำ
     3. ถั่วดำ: เพิ่มคุณค่าทางโภชนาการและรสชาติ
     4. เกลือ: ใช้ในการปรุงรส
     5. มะพร้าว: ขูดเพื่อใช้เพิ่มความมันและรสชาติ
     6. น้ำสะอาด: สำหรับกรอกลงไปในไม้ไผ่

ขั้นตอนการทำข้าวหลาม
      1. การแช่ข้าวเหนียวและถั่วดำ: แช่ข้าวเหนียวและถั่วดำในน้ำ (แยกกันแช่) เพื่อให้ข้าวและถั่วนุ่ม
      2. การขูดมะพร้าว: ขูดมะพร้าวให้ละเอียด
      3. การผสมส่วนผสม: นำข้าวเหนียว ถั่วดำ เกลือเล็กน้อย และมะพร้าวขูดมาผสมให้เข้ากัน
      4. บรรจุลงในไม้ไผ่: ใส่ส่วนผสมลงในไม้ไผ่โดยไม่ต้องเติมให้เต็มกระบอก
      5. กรอกน้ำสะอาด: เติมน้ำสะอาดลงไปจนท่วมส่วนผสม
      6. การมัดใบตอง: ใช้ใบตองมัดปิดไว้เพื่อป้องกันไม่ให้น้ำไหลออก
      7. การเผาข้าวหลาม: นำไม้พาดกลางบนกองไฟ และค่อย ๆ เติมไฟให้ความร้อนระอุทั่วกระบอกไม้ไผ่

ความเชื่อที่เกี่ยวข้อง
      มีความเชื่อว่าระหว่างการเผาข้าวหลาม หากมีเนื้อข้าวหลามที่สุกแล้วดันตัวออกมาจากกระบอกไม้ไผ่ ชาวบ้านจะรีบนำไปให้ผู้หญิงกิน เนื่องจากเชื่อว่าจะช่วยให้การคลอดลูกเป็นไปอย่างง่ายดาย

ความสำคัญของการเผาข้าวหลาม
      การเผาข้าวหลามไม่เพียงแต่เป็นการใช้ประโยชน์จากผลผลิตหลังการเก็บเกี่ยว แต่ยังเป็นกิจกรรมที่สร้างความสามัคคีในชุมชน โดยคนในหมู่บ้านมักจะรวมตัวกันทำข้าวหลามเป็นงานสังสรรค์ และเป็นการสืบทอดประเพณีที่มีความสำคัญให้คงอยู่ในชุมชนต่อไป

คำสำคัญ : ข้าวหลาม

ที่มา : สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดตาก. (2566). https://tak.m-culture.go.th/th/db_95_tak_50/186431

รวบรวมและจัดทำข้อมูล : กาญจนา จันทร์สิงห์

---

สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ มาหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร. (2567). ข้าวหลาม. สืบค้น 24 มกราคม 2568, จาก https://arit.kpru.ac.th/ap2/local/?nu=pages&page_id=2262&code_db=610008&code_type=06

---

---

https://arit.kpru.ac.th/ap2/local/?nu=pages&page_id=2262&code_db=610008&code_type=06