บายศรี 2 ชั้น
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้ชม 583
[16.3858304, 99.5097984, บายศรี 2 ชั้น]
ข้อมูลทั่วไป
ลักษณะ บายศรีใหญ่หรือ บายศรีชั้น
นำใบตองมาหักพันให้มียอดแหลมอย่างยอดกระทงเจิมไว้หลายๆอันถ้าไม่มีใบตองให้ใช้ใบไม้ที่มีลายเป็นสีต่างๆหรือใบพลูแทนก็ได้ใบตองที่พับเป็นยอดแหลมนี้ให้ก้นชนกันเป็นคู่ๆแล้วทำให้โค้งเป็นวงกลมๆอย่างวงกำไลมีขนาดเท่าๆกันเมื่อทำให้โค้งแล้วให้เอายอดแหลมที่ยื่นไปทั้งข้างบนและข้างล่างนี้ตรึงรอบขอบไม้แป้นที่เป็นรูปวงกลมตรงกลางเจาะรูใช้ไม้ยาวเป็นแกนวางไม้แป้นเป็นวงซ้อนกันเป็นชั้นๆในระยะห่างพอสมควรไม้นี้วางให้ได้ขนาดตั้งแต่ ใหญ่ กลาง เล็กเรียงขึ้นไป 5 ชั้น จะทำ 3ชั้น 7 ชั้น หรือ 9 ชั้นก็ได้ แต่9 ชั้นใหญ่เกินไปเขาไม่นิยมทำกันนอกจากพิธีนั้นเป็นพิธีพิเศษจริงๆไม่นิยมทำชั้นเป็นจำนวนคู่ชั้นเหล่านี้ ใช้วางอาหารขนม ผลไม้ สำหรับเลี้ยงขวัญบนยอดของบายศรีใหญ่ตั้งชามหรือโถขนาดเล็กโดยมากมักใช้ชามเบญจรงค์หรือขันงามๆประดับด้วยพุ่มดอกไม้ต่อจากนั้นก็เอาบายศรีปากชามไว้บนชั้นยอดของบายศรีใหญ่อีกทีหนึ่ง
การใช้งาน
คนไทยจึงเชื่อว่าพิธีสู่ขวัญเป็นพิธีหนึ่งที่จะช่วยส่งเสริมเพิ่มพลังใจให้เข้มแข็ง เมื่อมีขวัญที่มั่นคง พลังใจที่เข้มแข็งดีแล้ว ย่อมส่งผลให้การประกอบภารกิจหน้าที่นั้น ๆ บรรลุผลสำเร็จได้ตามความมุ่งหมาย ซึ่งให้กำลังใจกันเมื่อมีความทุกข์ใจ หรือเสริมให้มีความสุขยิ่ง ๆขึ้นไปเมื่อมีความสุขความพอใจอยู่แล้วก็สามารถทำได้ การทำพิธีสู่ขวัญอาจทำได้ทั้งพิธีทางพระพุทธศาสนาและพิธีทางศาสนาพราหมณ์ ซึ่งปัจจุบันก็ยังคงยึดถือปฏิบัติสืบต่อกันมา
วัสดุ-อุปกรณ์
- ใบตอง
- เข็ม
- ด้าย
- กรรไกร
- ดาวเรือง
- ดอกบานไม่รู้โรย
วิธีการทำ
1-4. พับใบตองเป็นสามเหลี่ยมซ้อนกัน 3 ชั้น
- 5. พับกรวยบายศรีกับฉีกใบตองเตรียมไว้
6-7. นำใบตองที่เตรียมไว้หมาหุ้มตัวบายศรี
8-10. หุ้มที่ละชั้น
- 11. ม้วนตัวบายศรีกับฉีกใบตอง
12-14. พับใบตองแล้วหุ้มตัวบายศรี
15-16. นำสามเหลี่ยมใบตองมาเย็บติดโดยรอบใบตองวงกลมแล้วนำมาวางบนพาน
- 17. ตกแต่งบายศรี
- 18. ติดตัวแมงดาใบตองสับหว่างระหว่างบายศรี
- 19. ตัดใบตองเป็นแผ่นวงกลมปิดด้านบน
20-21. นำกระทงวางตรงกลางบายศรี
22-23. ใส่ดอกบานไม่รู้โรยในกระทงจัดแต่งให้สวยงาม
24-25. ตกแต่งดอกไม้สดให้สวยงาม
คำสำคัญ : บายศรี
ที่มา : 253/1 หมู่ 1
รวบรวมและจัดทำข้อมูล : นักศึกาษา รหัส 5912206
https://arit.kpru.ac.th/ap/local/?nu=pages&page_id=1103&code_db=DB0019&code_type=002
บายศรีพรหมหางหงษ์
บายศรีทำจากใบตองสดและริบบิ้นโทนสีเหลือง-ส้ม ยอดบายศรีประดับดอกบัว/ดาวเรือง กรวยใบตองจับจีบคาดดิ้นเงิน-ทอง รองกรวยด้วยกลีบใบตองสอดริบบิ้น
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 280
บายศรีฉัตราภรณ์
ประกอบตัวบายศรี 7 ชั้นรูปทรงเรียวแหลมไร้ขนาดให้ปลายกลีบเป็นเส้นโค้งสวยงามจัดลงในชาม
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 347
บายศรีตองรองทองขาว
บายศรีตองรองทองขาว เป็นบายศรีทำด้วยใบตองอย่างบายศรีของราษฎรที่เรียกว่า บายศรีใหญ่ หรือบายศรีต้น มี ๕ ชั้น หรือ ๗ ชั้น ตัวบายศรีม้วนเป็นกรวยมุมแหลมซ้อน ๓ ชั้น เจิมรอบแป้นไม้ รัดเอวบายศรีด้วยหยวกกล้วย ตรงกลางทำเป็นดอกประจำยามซึ่งทำจากมะละกอและฟักทองแกะสลัก บายศรีประเภทนี้เมื่อทำเสร็จแล้วจะนำไปตั้งบนพานทองขาวขนาดใหญ่ จึงเรียกว่า บายศรีตองรองทองขาว ส่วนใหญ่จะตั้งคู่กับบายศรีแก้ว ทอง เงิน สำรับใหญ่ ใช้ในการพระราชพิธีอย่างใหญ่ เช่น พระราชพิธีสมโภชขึ้นระวางช้างสำคัญ เป็นต้น เดิมบายศรีประเภทนี้ใช้ในการพระราชพิธีโสกันต์ และการพระราชพิธีอุปสมบทนาคหลวงที่เป็นพระราชวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าขึ้นไป ต่อมาได้เลิกธรรมเนียมดังกล่าวไปตามกาลสมัย
เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 374
บายศรีบัลลังก์
บายศรีบัลลังก์บรมครู บายศรีบัลลังก์ศิวะ บายศรีบัลลังก์นารายณ์ (ส่วนใหญ่จะทำเป็นรูปพญานาค มี ๕ - ๗ เศียรที่เรียกกันว่า บายศรีพญานาค) บายศรีบัลลังก์พระยาครุฑ บายศรีบัลลังก์ธรรมจักร บายศรีบัลลังก์พระพิฆเนศ บายศรีบัลลังก์จุฬามณี
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 183
บายศรีพิธีกรรม
บายศรีของพระมหากษัตริย์ซึ่งมักจะแยกเป็นองค์บายศรีและพระราชพิธีบายศรีในสมัยโบราณกษัตริย์ทุกพระองค์จะทรงใช้บายศรีเป็นส่วนประกอบสำคัญในพระราชพิธีต่างๆ
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 163
บายศรีปากชาม แบบที่ 2
บายศรีปากชามค่อนข้างจะเป็นบายศรีที่มีความสำคัญมากเลยล่ะ เพราะส่วนใหญ่แล้วบายศรีประเภทอื่น ๆ ก็มักจะมีแม่แบบมาจากตัวบายศรีปากชามเลย หรือจะให้เข้าใจกันง่าย ๆ คือ ตัวบายศรีปากชามนั้นเป็นแม่แบบให้แก่บายศรีอื่น ๆ นั่นเอง โดยตัวบายศรีปากชามมักจะถูกล้อมรอบไปด้วยใบตองจับจีบเป็นรูปร่างต่าง ๆ ตกแต่งอยู่รอบ ๆ มีกรวยใบตองม้วนตั้งอยู่บนกลางองค์บายศรี บนยอดกรวยเองก็มีไข่ต้มและดอกไม้ประดับประดาอยู่เต็ม ภายในกรวยม้วนเองนั้นก็มีการบรรจุข้าวตอกและดอกไม้อยู่ภายใน และมีการตั้งตัวบายศรีไว้บานปากชามงาม ๆ จึงเป็นที่มีของชื่อว่าบายศรีปากชาม แต่ถ้าไม่สามารถที่จะหาชามรูปงามมาเพื่อใส่ตัวบายศรีได้เลย
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 2,260
บายศรีเทพแปดทิศ
บายศรีทำจากใบตองสดและริบบิ้นโทนสีชมพู-ขาว ฐานห่อใบตองจับจีบคาดด้วยดิ้นเงิน-ทองเพื่อความสวยงาม
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 390
บายศรี 1 ชั้น
บายศรี เป็นของสูงเป็นสิ่งที่มีค่าของคนไทย ตั้งแต่โบราณมาจนถึงปัจจุบันนับตั้งแต่เกิดจะจัดพิธีสังเวยและทำขวัญในวาระต่างๆ ซึ่งจะต้อง มีบายศรีเป็นสิ่งสำคัญในพิธีนั้นๆ ซึ่งเป็นศาสนพิธีของพราหมณ์ ในโบราณมีการเรียกพิธีสู่ขวัญ ว่า บาศรี เหตุที่เรียกว่า บาศรี เนื่องมาจากเป็นพิธีสำหรับ บุคคลชั้นเจ้านายผู้ใหญ่ทำกัน จึงมีคำว่า บา อยู่ด้วย “บา” ในภาษาโบราณอีสานใช้เป็นคำนำหน้าเรียกเจ้านาย เช่น บาท้าว บาบ่าว บาคราญ เป็นต้น ส่วนคำว่า ศรี หมายถึงผู้หญิงและสิ่งที่เป็นสิริมงคล บาศรี จึงหมายถึง การทำพิธีที่เป็นสิริมงคลแต่ปัจจุบันนี้ คำว่า บาศรี ไม่ค่อยนิยมเรียกกันแล้ว มักนิยมเรียกว่า บายศรี เป็นส่วนมาก
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 679
ถาดใบตองลายพัด
งานประดิษฐ์ดอกไม้ใบตอง เป็นเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมของไทยที่มีมาช้านาน ใช้ในงานพิธีต่าง ๆ ในสมัยก่อนงานใบตองประดิษฐ์ขึ้นโดยใช้ส่วนประกอบของต่าง ๆ ของต้นกล้วย เช่น ใบกล้วยและกาบกล้วยมาประดิษฐ์เป็นบายศรี กระทงดอกไม้ กระทงลอย พานพุ่ม แจกันดอกไม้ ล้วนมาจากสิ่งที่สามารถสูญสลายได้เองตามธรรมชาติ แม้ว่าในปัจจุบันนี้ กระแสทางเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในสังคมไทย แต่งานประดิษฐ์จากใบตองเหล่านี้ก็ยังได้รับการสืบทอด และสืบสานงานฝีมือในแขนงนี้ให้คงอยู่สืบไป
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 171
บายศรีพรหมสี่หน้า
บายศรีพรหมมีหลายแบบ เช่น บายศรีพรหม บายศรีพรหมสี่หน้า บายศรีพรหมประกาศิต ฯลฯ อาจมีชื่อเรียกแตกต่างกัน ตามแต่ละท้องถิ่น แต่ก็จะมีลักษณะที่เหมือนกันคือ ต้องมีแม่ ๑๖ นิ้ว จำนวน ๔ ทิศ และลูก ๙ นิ้ว จำนวน ๔ ทิศเหมือนกัน ถึงจะเป็นพรหมสี่หน้า ถ้านับด้านใดด้านหนึ่งก็จะมีจำนวน ๑๖ นิ้ว เหมือนกัน
เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 234