บายศรีปากชาม แบบที่ 2

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้ชม 270

[16.3858304, 99.5097984, บายศรีปากชาม แบบที่ 2]

ข้อมูลทั่วไป

ลักษณะ ดอกไม้ที่หากจะนำมาตกแต่งตัวบายศรีต้องเป็นดอกไม้ที่สีสันสดใส สวยงามและชื่อว่าต้องเป็นดอกไม้มงคล เช่น ดอกบัว ดอกดาวเรือง เป็นต้น โดยส่วนใหญ่แล้วมักจะใช้พานบายศรีปากชาม 7 ชั้นหรือ 9 ชั้น โดยมีการจัดวางเป็นคู่ ๆ ทั้งหมด 3 คู่ มีเครื่องเซ่นไหว้อยู่ 3 สำรับ ส่วนการจะลดลงของสำรับหรือไม่ก็ต้องขึ้นกับว่าโรงพิธีมีขนาดเท่าไหร่ เพียงพอต่อการจัดพิธีได้อย่างไรบ้าง

การใช้งาน พานบายศรีปากชามนั้นมีประโยชน์มากมายเลยทีเดียว เพราะสามารถใช้ประโยชน์ในพิธีกรรมต่าง ๆ ได้หลายพิธีเลย เช่น ใช้ในพิธีการไหว้ครู ใช้ในพิธีที่ต้องการบรวงสรวง หรือมีการบูชาเซ่นไหว้เทวดาองค์รักษ์ พิธีการฉลองต่าง ๆ หรือที่มักเอาไว้ทำการบายศรีสู่ขวัญก่อนจะมีการแสดงครั้งใหญ่นั่นเอง โดยที่ก่อนจะมีการแสดงครั้งใหญ่และมีการทำพิธีบายศรีสู่ขวัญกันนั้นก็ต้องมีการเตรียมบายศรีปากชาม เครื่องเซ่นไหว้ให้เพียบพร้อม แล้วจึงอัญเชิญครูทั้งหลายมาร่วมกันอวยพรนำชัยให้มีแต่ความโชคดีมาเข้าข้างแก่เรา โดยมีทั้งพระปฐมครู บิดามารดา คู่สวดอุปัชฌาย์ ครูอาจารย์ที่ได้มอบวิชาความรู้แก่เรา ท้าวมหาพรหม บรมมหา เทวราช แล้วก็ยังมีอีกมากมาย

วัสดุ-อุปกรณ์

ใบตอง ดอกรัก
เข็มเย็บใบตอง ดอกพุด
ด้าย กุหลาบ
กรรไกร กล้วยน้ำว้า
แม็ก

วิธีการทำ

1-2. ม้วนกรวยใบตอง

3.เสร็จแล้วใช้แม็กเย็บให้แน่น และฉีกใบตองวามกว้าง 1.5 นิ้วเตรียมไว้

4-10. นำใบตองที่เตรียมไว้มาห่มทีละชั้นให้ได้ 5 ชั้น เป็นตัวบายศรี

ตัดใบตองเป็นลักษณะแบบกลีบบัว
พับใบตองเป็นสามเหลี่ยมด้านเท่า
นำสามเหลี่ยมที่ได้สวมปลายแบบกลีบบัว เตรียมไว้เพื่อทำตัวสามเหลี่ยมมาซ้อน
พับใบตองเป็นรูปสามเหลี่ยม ขอบใบตองชนกัน
พับครึ่งอีกครั้งหนึ่งให้ขอบสามเหลี่ยมเสมอกัน

16-17. นำใบตองที่พับไว้มาใส่ด้านข้างของแบบกลีบบัวตามลำดับใช้เข็มเย็บติดกัน

18-20. เย็บใบตองทีละด้านเริ่มจากขวามาซ้ายจนเต็มแบบกลีบบัว

21-22. ตัดแบบกลีบบัวอีกชิ้นหนึ่งวางปิดตกแต่งให้ด้านบน แล้วเย็บติดให้สวยงาม

23-24. ม้วนใบต้องเป็นรูปกรวย

เตรียมกรวย 1 อัน ตัวแมงดา 3 ตัว บายศรี 3 ตัว มาลัยตุ้ม 1 พวง กล้วยน้ำว้า ข้าวสุกและถ้วยแก้ว

26-27. วางกรวยบายศรีตรงกลางถ้วย วางตัวบายศรีไว้ด้านข้าง 3 ด้าน

28-30. วางตัวแมงดาคั่นระหว่างบายศรี และใส่กล้วยตกแต่งดอกไม้มาลัย

คำสำคัญ : บายศรี

ที่มา : 253/1 หมู่ 1

รวบรวมและจัดทำข้อมูล : นักศึกาษา รหัส 5912206

https://arit.kpru.ac.th/ap/local/?nu=pages&page_id=1097&code_db=DB0019&code_type=002

Google-Scholar : ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เพื่อ เชื่อมโยงระบบฐานข้อมูลในจังหวัดกำแพงเพชร

บายศรีปากชาม แบบที่ 1

บายศรีปากชามค่อนข้างจะเป็นบายศรีที่มีความสำคัญมากเลยล่ะ เพราะส่วนใหญ่แล้วบายศรีประเภทอื่น ๆ ก็มักจะมีแม่แบบมาจากตัวบายศรีปากชามเลย หรือจะให้เข้าใจกันง่าย ๆ คือ ตัวบายศรีปากชามนั้นเป็นแม่แบบให้แก่บายศรีอื่น ๆ นั่นเอง โดยตัวบายศรีปากชามมักจะถูกล้อมรอบไปด้วยใบตองจับจีบเป็นรูปร่างต่าง ๆ ตกแต่งอยู่รอบ ๆ มีกรวยใบตองม้วนตั้งอยู่บนกลางองค์บายศรี บนยอดกรวยเองก็มีไข่ต้มและดอกไม้ประดับประดาอยู่เต็ม ภายในกรวยม้วนเองนั้นก็มีการบรรจุข้าวตอกและดอกไม้อยู่ภายใน และมีการตั้งตัวบายศรีไว้บานปากชามงาม ๆ จึงเป็นที่มีของชื่อว่าบายศรีปากชาม แต่ถ้าไม่สามารถที่จะหาชามรูปงามมาเพื่อใส่ตัวบายศรีได้เลย

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 84

บายศรีหลัก

บายศรีหลักเป็นบายศรีสลับกันไป เช่น ชั้นแรก ๓๒ ลูก หรือ ๑๖ ลูก ชั้นต่อไปก็ลดลงตามแต่ผู้สั่งจะสั่งทำ บายศรีหลักจะมี ๙ ชั้น หรือ ๗ ชั้น หรือ ๕ ชั้นแล้วแต่การใช้ในแต่ละงาน ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้ในพิธีไหว้ครูใช้ในงานพิธีสำคัญ เช่น บายศรีทูลพระขวัญ ในพิธีทูลพระขวัญ บายศรีหลักที่ใช้ในพิธีจะใช้บายศรีเดี่ยว ๑ หลัก ถ้าใช้ในพิธีกรรมอื่นนิยมใช้เป็นคู่ หรือถ้าจะใช้แบบเดี่ยว ต้องตั้งบายศรีหลักไว้ตรงกลาง

เผยแพร่เมื่อ 14-03-2018 ผู้เช้าชม 74

บายศรี 1 ชั้น

บายศรี เป็นของสูงเป็นสิ่งที่มีค่าของคนไทย ตั้งแต่โบราณมาจนถึงปัจจุบันนับตั้งแต่เกิดจะจัดพิธีสังเวยและทำขวัญในวาระต่างๆ ซึ่งจะต้อง มีบายศรีเป็นสิ่งสำคัญในพิธีนั้นๆ ซึ่งเป็นศาสนพิธีของพราหมณ์ ในโบราณมีการเรียกพิธีสู่ขวัญ ว่า บาศรี เหตุที่เรียกว่า บาศรี เนื่องมาจากเป็นพิธีสำหรับ บุคคลชั้นเจ้านายผู้ใหญ่ทำกัน จึงมีคำว่า บา อยู่ด้วย “บา” ในภาษาโบราณอีสานใช้เป็นคำนำหน้าเรียกเจ้านาย เช่น บาท้าว บาบ่าว บาคราญ เป็นต้น ส่วนคำว่า ศรี หมายถึงผู้หญิงและสิ่งที่เป็นสิริมงคล บาศรี จึงหมายถึง การทำพิธีที่เป็นสิริมงคลแต่ปัจจุบันนี้ คำว่า บาศรี ไม่ค่อยนิยมเรียกกันแล้ว มักนิยมเรียกว่า บายศรี เป็นส่วนมาก

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 364

บายศรีพรหมเปิดทรัพย์

บายศรีทำจากใบตองสดและริบบิ้นโทนสีเหลือง-เขียว กรวยใบตองคาดดิ้นเงิน-ทอง รองกรวยด้วยกลีบใบตองสอดริบบิ้น ตกแต่งด้วยกลีบใบตองเพื่อความสวยงาม

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 110

บายศรีตอ

เป็นบายศรีที่ใช้ต้นกล้วย เป็นแกนกลาง ใช้รัดด้วยบายศรี เป็นชั้นหนึ่ง บนยอด จะใส่กระทง หมาก พลู บุหรี่ ของหวาน

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 326

กระทงกรวยดอกไม้

กระทงใส่ดอกไม้และมีกรวยครอบ โดยมากจัดอยู่บน ธูปเทียนแพเสมอ บางคนเรียกกระทงดอกไม้ว่า กระทงไหว้ เพราะส่วนใหญ่จะนำไป ไหว้ กระทงดอกไม้มีการประดิษญ์กันหลายแบบ มีทั้งแบบธรรมดา และแบบที่ตบแต่ง สวยงาม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับโอกาสที่จะนำไปใช้

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 364

บายศรีคชพักตร์ แบบที่1

บายศรีคชพักตร์ เป็นบายศรีที่นิยมใช้กันมาตั้งแต่โบราณ ของตัวบายศรีพับด้วยกลีบหน้าช้าง เพื่อประกอบตัวบายศรี 7 ชั้นเรียงซ้อนกัน โดยจัดวางกีบใหญ่สุดอยู่ด้านหลัง กีบเล็กสุดอยู่ด้านหน้า ไล่ขนาดให้ไปกี่เป็นเส้นโค้งสวยงาม และนุ่งผ้านุ่งชายธงสามชั้น ม้วนกรวยเกลี้ยงใส่ข้าวสุกปากหม้อปลายยอดเสียบไข่ต้มวางตรงกลางชาม

เผยแพร่เมื่อ 16-03-2018 ผู้เช้าชม 204